АНАЛИЗА НА ГРЕШКИТЕ КАЈ ДЕЦА СО СИГМАТИЗАМ ВО БОСАНСКИОТ/ ХРВАТСКИОТ/ СРПСКИОТ ЈАЗИК

ANALYSIS OF ERRORS IN CHILDREN WITH SIGMATISMUS IN THE BOSNIAN/ CROATIAN/SERBIAN LANGUAGE

Лејла ЈУНУЗОВИЌ-ЗУНИЌ
Амела ИБРАХИМАГИЌ

Факултет за образование и рехабилитација, Универзитет во Тузла
Тузла, Босна и Херцеговина

Lejla JUNUZOVIKJ-ZUNIKJ
Amela IBRAHIMAGIKJ

Faculty of Education and Rehabilitation, University of Tuzla
Tuzla, Bosnia and Herzegovina

Примено: 20.10.2011
Прифатено: 13.01.2012
UDK: 376-056.264-053.2(=163.4/.42)

Recived: 20.10.2011
Accepted: 13.01.2012
Review article

Резиме

Abstract

Целта на ова истражување беше да се ана­ли­зи­раат грешките во говорот на децата од  предучилишна возраст со сигматизам во бо­сан­скиот/хрватскиот/српскиот јазик, според фрек­вентноста на појавата на одредени ти­по­ви на неточно изговарање на гласови кај гру­пата со сигматизам, како и анализа на по­ја­ва­та на сигматизмот и сигматизмот во ком­би­на­ција со  ламдацизам и ротацизам според по­лот, староста на испитаниците и нивното мес­то на живеење.  Тестирањето беше спро­ве­де­но врз 1600 испитаници, на хронолошка воз­раст од три до седум години, од двата пола. Испитаниците беа поделени според мес­тото на живеење. Беше испитан степенот на артикулацијата кај испитаниците. Ре­зул­та­ти­те покажаа дека сигматизмот беше нај­чес­то артикулациско нарушување, спореден со комбинирање на други типови на ар­ти­ку­ла­ци­ски нарушувања. Сигматизмот најчесто се појавува во форма на деформирање и во фор­ма на деформирање-замена. Најчесто не­точ­но изговорените гласови од групата со сиг­матизам беа  [ʒ], [ʃ], [s] и [z]. Женските ис­питаници покажаа подобра артикулација на гласовите од групата со сигматизам. Фрек­­венцијата  на  сигматизам  се намали до не­кој степен со зголемување на хро­но­лош­ка­та возраст. Резултатите покажаа дека кај ис­пи­таниците од урбаната средина, општо сме­та­но има повисока појава на ова ар­ти­ку­ла­цис­ко нарушување. Не постојат статистички зна­чајни разлики помеѓу групите на ис­пи­та­ни­ци (испитаници кои имаа сигматизам, ис­пи­та­ници со сигматизам и ротацизам и ис­пи­та­ници со сигматизам и ламдацизам) според мес­тото на нивното потекло и според полот. Имај­ќи ја предвид упорноста на ова говорно на­­рушување кај децата на предучилишна воз­­раст, како и овие резултати, многу е важ­но да се осигура набљудување на појавата ду­ри и на оваа возраст, но исто така  да се пра­ват вни­мателни и детални оценки за де­ца­та кои веќе имаат сигматизам, со цел да се обез­­бе­ди навремен третман и работење со тие деца.

The aim of this study was to analyze the errors in the speech of pre-school children with sigmatismus in the Bosnian/Croatian/Serbian language, in terms of frequency of occurrence of certain types of incorrectly pronounced sounds in the group with sigmatismus, as well as to analyze the occurrence of sigmatismus and sigmatismus in combination with lambdacismus and rhotacismus, in dependence of the gender, the age of the subjects and their place of residence. The testing was executed on a sample of 1600 subjects, with chronological age from three to seven years, from both genders. The subjects were divided in relation to their place of residence. The articulation status of the subjects was examined. The results showed that the sigmatismus alone was the most common articulation disorder, compared to the combinations of sigmatismus with other types of articulation disorders. Sigmatismus occurred most often in the form of distortion and in a combination as distortion-substitution. The most frequent incorrectly pronounced sounds from the group with sigmatismus were the sounds [ʒ], [ʃ], [s] and [z].  The female subjects showed better articulation of sounds from the  group with sigmatismus.   The   frequency   of   sigmatismus slightly decreased with the increase of the chronological age of the subjects. The results showed that the subjects from urban areas in general have a higher incidence of this articulation disorder. There are no statistically significant differences between the groups of subjects (subjects who had solely sigmatismus, subjects with sigmatismus and rhotacismus and subjects with sigmatismus and lambdacismus) in relation to their place of origin and their gender. Having in mind the persistence of this speech disorders in pre-school age and the outcome of the results, it is important to ensure continuous monitoring process of the children even at this age, and at the same time provide careful and detailed assessment of the children who already have a sigmatismus, in order to offer timely treatment and work with these children.

Citation:Junuzovikj-Zunikj L, Ibrahimagikj A. Analysis of Errors in Children with Sigmatismus in the Bosnian/ Croatian/Serbian Language. J Spec Educ Rehab 2012; 13(1-2):95-107. doi: 10.2478/v10215-011-0020-8

Клучни зборови: сигматизам, грешки, бо­сан­­­ски/хрватски/српски јазик

Key words:sigmatismus, errors, Bosnian/Croa­ti­an/Serbian language

Адреса за кореспондеција:
Лејла ЈУНУЗОВИЌ- ЗУНИЌ
Универзитетска 1, 75 000 Тузла, Босна и Херцеговина
телефон: + 387 35 320 664; + 387 61 194 047
е-пошта: lejla.junuzovic@untz.ba

Corresponding Address:
Lejla JUNUZOVIKJ-ZUNIKJ
Univerzitetska 1, 75 000 Tuzla, Bosnia and Herzegovina
Phone: + 387 35 320 664; + 387 61 194 047
E-mail: lejla.junuzovic@untz.ba