ПРОЦЕНКА НА ЕГЗЕКУТИВНИТЕ ФУНКЦИИ ПРЕКУ ЕВОЦИРАНИ ПОТЕНЦИЈАЛИ КАЈ ДЕЦА СО ОПСЕСИВНО-КОМПУЛСИВНО РАСТРОЈСТВО

Татјана ЗОРЧЕЦ

Нада ПОП-ЈОРДАНОВА

ЈЗУ Универзитетска клиника

за детски болести, Скопје

Executive FUNCTIONS evaluation through evoked potentials among children with

obsessive-compulsive disorder

Tatjana ZORCEC

Nada POP-JORDANOVA

University Children’s

Hospital, Skopje

Вовед

Introduction

До неодамна, опсесивно-компулсивното растројство [ОКР] се сметаше за ретко растројство, особено во детската возраст. Опсесиите се мисли, слики или чувства кои се несакани, постојани и се повторуваат. Компулсиите пак се моторни акти кои се повто­ру­ваат на стереотипен, ритуален и истоветен начин. Вообичаено, одредена компулсија се јавува како последица на одредена опсесија, а со цел да се неутрализира анксиозноста ко­ја е во неј­зи­на­та заднина.

Како и возрасните, така и децата во секој­днев­­ното живеење не се ослободени од грижи, сомнежи и стравови. Но, кога истите се многу силни, не можат да се прекинат или совла­даат, и започнуваат да го реметат секој­дневното функционирање на детето, акаде­мските постигнувања, активностите и рела­циите со врсниците, тогаш веќе се работи за растројство. Кај децата, најчести опсе­сии се страв од нечистотија и бактерии, пре­голема потреба за ред или симетрија, фикса­ции за процесот на уринирање и дефе­ка­ција, упорни мисли исполнети со агре­сивни или сексуални содржини кои се „ло­ши и неморални“, чувство на страв дека нешто не­убаво ќе се случи на близок член од семеј­ст­вото или на нив самите итн. Од дру­га страна, најчести компулсии кај децата се миење на рацете, редење и броење на пред­­мети, проверка на веќе завршени акции, пов­то­рување на зборови, поткашлување, спе­­цифични ритуали пред заспивање итн. Кога детето ќе се обиде да пружи отпор кон из­вр­шувањето на компулсиите, анкси­о­з­носта се зголемува. Кај возрасните пациенти по­стои свесност дека опсесиите и компул­сии­те се прекумерни, бесмислени и ирацио­нал­ни, додека кај децата тоа не е случај. Нај­голем број од пациентите со ОКР имаат и опсесии и компулсии. Околу 25% од воз­ра­с­ните пациенти имаат само опсесии, а околу 5% само компулсии (1). Научниците се согла­суваат дека за појава на ОКР се одго­во­р­ни како психолошки така и био­лош­ки етио­лошки фактори, иако тие се раз­ли­ку­ва­ат во нивниот степен на влијание врз раз­лич­ните типови на ОКР.

ОКР во американската класификација на бо­ле­с­ти DSM-IV е класифицирана како анкси­озно растројство, иако не сите клини­чари се со­гласуваат со оваа категоризација (2). Нај­чес­то ОКР започнува за време на адо­лес­цен­ци­јата или раните зрели години (3). Пре­ва­лен­цијата се движи од 1 до 3% (4) и се чини дека е малку почеста кај момчињата отко­л­ку кај девојчињата во детството, а во воз­рас­ни­от период повеќе кај женскиот от­колку кај машкиот пол (5). Преваленцијата е скоро иден­тична во сите земји и култури.

ОКР кај децата е често придружена и со дру­ги психијатриски растројства како што се соци­јалната фобија, тиковите, недостаток на вни­мание со или без хиперактивност, рас­трој­ствата во исхраната, и кај по­го­ле­ми­те деца, злоупотребата на супстанци (6). Сепак, најчесто пациентите со ОКР страдаат и од други анксиозни растројства, како и рас­трој­ства на расположението (7).

Најефикасен начин за лекување на ОКР е комби­нирањето на фармакотерапијата со ко­гни­тивно-бихевиорална терапија. Но, и при аплицирање на најагресивната меди­цинска и бихевиорална терапија, се про­­­­це­ну­ва дека 10% од популацијата на пациенти со ОКР ќе останат сериозно засегнати во те­кот на целиот живот (8).

Во изминатите неколку декади се повеќе се го­вори и истражува за улогата на егзе­ку­ти­в­ни­те функции [ЕФ] кај одредени психички рас­трој­ства, меѓу кои и ОКР. ЕФ се група на ко­гн­итивни процеси кои служат за подо­бру­вање на ефикасноста во комплексни ситу­а­ции кои бараат вклучување на голем број ко­гни­тивни процеси (9). Главни одлики на ЕФ се планирање, барање на алтернативни ре­ше­нија, стратегии за извршување на пла­ни­­раното и инхибиција на несоодветните од­го­вори. Од скоро време, се смета дека и сле­дењето на мотивацијата е една од глав­ните одлики на ЕФ (10). Се смета дека нив­на­та локализација е во префронталниот кор­текс, дел од човечкиот мозок кој еволу­тивно нај­доцна ја достигнува својата мату­ра­ција (11, 12).

Проценката на ЕФ се изведува со психо­ме­три­ски инструменти како Wisconsin Card SortingTest, Stroop Color Word Test, Behavior Rating Inventory of Executive Functions, The McCloskey Executive Function Scales итн. Денес, во истражувачката и клиничката прак­тика, се повеќе внимание се посветува и на неврофизиолошката проценка на ЕФ. Нај­­раз­виена метода за проценка на истите се ево­цираните потенцијали или Event Related Potentials [ERPs]. Под ERPs се под­раз­бира било кој стереотипен пси­хо­фи­зио­лош­ки одго­вор на надворешни или вна­треш­ни сти­му­луси (13). Поедноставено ка­жа­но, ERP е било кој мозочен одговор кој е ди­ректен резул­тат на мисла или перцепција. Раз­ликата од класичните евоцирани по­тен­ци­јали е во тоа што ERPs се генерираат од по­високите когни­тивни функции, кои ги вклу­чуваат мемо­ријата, очекувањето, вни­ма­нието или про­мените во менталната сос­тој­ба. Сос­та­вени се од повеќе компоненти, по­зитивни и нега­тивни пикови и се слу­чу­ва­ат во раз­лично време т. е. имаат различна ла­тенца, ампли­туда и топографија. Поради вак­вите свој­ства, ERPs се употребуваат за да се направи раз­лика и идентификација на пси­холошките субп­роцеси кои вклучуваат ком­плексни когни­тивни, моторни и пер­цеп­цис­ки задачи. Про­ценка на ЕФ со помош на ERPs се прави преку Go/NoGo задачи, во кои од испи­та­никот се бара да ангажира или ин­хибира одре­дено поведение. Секоја задача е асоцирана со група на одредени пси­холошки операции како што се де­тек­ци­ја и препознавање на сти­му­лусите, об­но­ву­ва­ње на содржините во работ­ната меморија, ини­цијација или инхи­би­ција на одредена ак­тив­ност, мони­то­ри­рање на резултатите од ак­тивностите итн. Претпоставка е дека ERP ком­понентите рефлектираат одредена пси­хо­лошка опера­ција која произлегува од кон­крет­на мозочна стру­ктура.

Во духот на ERPs, упорните опсесии и стрео­типните компулсии може да се сфатат како дисфункција на способноста за мони­то­­ри­рање на одговорите. Но, со оглед на тоа дека се работи и за доминација на анкси­о­з­но­ста, може да се сфати и како дисфункција на афективниот систем.

Пос­тојат многу студии за ОКР кај возрасни и потешкотиите во ЕФ. Но, кај децата овие сту­­дии се лимитирани.

Until recently, obsessive-compulsive disorder [OCD] was considered a rare condition, espe­cia­lly in childhood. Obsessions are thoughts, images or feelings which are unwanted, persistent and recurrent. Compulsions are motor acts which are stereotyped, ritual and repetitive. Certain compulsion is a consequence of a certain obsession with a goal to neutralize the anxiety which is in the background.

Like adults, children are also not free from expe­riencing worries, fears and doubts about their everyday life. But when these stressful situations become very powerful and cannot be stopped or overcome, and start to disturbe the everyday functioning, academic achievements and peer relations, a disorder is present. The most frequent obsessions among children are fear of dirt and germs, excessive need for order and symmetry, fixations on urination and defecation, persistent thoughts fulfilled with aggressive or sexual context that are “bad and unmoral”, feeling that something bad will happen to a close member of their family or themselves, etc. On the other hand, most frequent compulsions among children are frequent hand washing, ordering or counting objects, rechecking finished actions, word repetition, coughing, rituals before bed time, etc. When the child will resist carrying out the compulsions, anxiety usually increases. Adult patients generally recognize that the obsessions and compulsions are excessive and irrational but in children this is not the case. The majority of the patients with OCD experience both obsessions and compulsions. Around 25% of adult patients experience only obsession and 5% only compulsions (1). Etiology factors are usually a combination of psychological and biological factors, although their influence and degree of involvement is different in assorted types of OCD.

OCD is classified in the American classification of disorders DSM-IV as an anxiety disorder, although not all clinicians agree on this categorization (2). The onset of the OCD is typically during adolescence or early adulthood (3). Its prevalence varies between 1 and 3 percent (4) and it appears more among boys than girls. However, in adulthood it is present more often among women than among men (5). This prevalence is almost identical in all countries and cultures.

OCD in children is often accompanied with other psychiatric disorders such as social phobia, ticks, ADHD and attention deficit disorder with or without hyperactivity eating disorders in older children--substance abuse (6). However, most often patients with OCD suffer from other anxiety and mood disorders (7).

Nowadays, the most effective way to treat OCD is to combine the psychopharmacological with the cognitive-behavioral treatment strategies. However, even when the most aggressive medical and behavior therapy is applied, estimations are that 10% of the OCD patients will stay affected until the end of their lives (8). 

In the past decades researchers were more involved in investigating the role of the executive functions [EF] in psychiatric disorders, with OCD being included among them. The EF is a set of cognitive processes which serves for optimization of the efficiency of complex situations that demand many cognitive functions (9). The main characteristics of the EF are planning, looking for alternative solutions, strategies for executing plans and inhibitions of the unsuitable answers. Recently, the monitoring of motivation is considered to be one of the main characteristic of the EF (10). The localization of the EF is in the prefrontal cortex, a part of the human brain which reaches its maturity in the adulthood (11, 12).

The evaluation of the EF is usually performed with psychometric instruments like Wisconsin Card Sorting Test, Stroop Color Word test, Behavior Rating Inventory of Executive Functions, the McCloskey Executive Function Scales, etc. In present days, in the research and clinical practice special attention is devoted to the neuropsychological evaluation of the EF. The most advanced method is performed with the help of the Event Related Potentials [ERPs]. The ERP is any stereotyped psycho physiological response to an internal or external stimulus (13). The ERP is any brain initiated respons which is direct result of a thought or perception. The distinction of the ERPs from the classical evoked potentials is that they are generated from the higher cognitive functions like memory, expectation, attention or change in the mental state. They are comprised of several components, positive and negative peaks and they happen in different times e.g. they have different latency, amplitude and topography. Those ERP characteristics make them suitable for making distinctions and identification of psychological sub-processes, through complex cognitive, motor and perception tasks. The ERP evaluation of the EF is made with Go/NoGo tasks, where the subject is engaging or inhibiting certain behavior. Each test is associated to a group of psychological operations like stimulus detection and recognition; refreshing working memory; initiation or inhibition of activities; result monitoring and etc. The ERP components reflect certain psychological operation which is a result of concrete brain structure.       

In the ERP spirit, persistent obsessions and stereotyped compulsions can be understood as dysfunction in the ability to monitor the responses. However, considering that OCD is an anxiety disorder, those could be understood as dysfunctions of the affective system. There are many studies about the OCD in adults and the EF difficulties.  Still, such studies are limited among children.

Цел на студијата

Да се истражат ЕФ кај деца со ОКР преку ERPs на Go/NoGo задачи.

Aim of the study

To investigate the EFs among children with OCD by using the ERPs with Go/NoGo tasks

Субјекти и методи

Subjects and methods

Субјекти

Во оваа студија во експерименталната група беа вклучени 20 деца, од двата пола, на возраст 7−14 години [М=10,33±1,83], дијаг­но­­стицирани за ОКР, третирани амбу­лант­ски на Одделот за психофизиологија при ЈЗУ Универзитетска клиника за детски боле­сти. Во студијата беа вклучени и 20 здрави деца, кои во моментот на истра­жу­ва­ње­то немаа психолошки растројства и ис­тите беа во функција на контролна група. Кон­тро­л­ната група кореспондира со експе­ри­ме­­н­тал­ната група според полот и воз­рас­та.

Во Табела 1 ги прикажуваме критериумите за вклучување и исклучување на испи­та­ни­ци­те во експерименталната група.

Subjects

The experimental group is comprised of 20 children, from both genders, between 7 and 14 years of age [М=10,33±1,83], all diagnosed with OCD at the University Children’s Hospital, the Department of Psychophysiology. In the study we included 20 healthy subjects who were in a function of a control group, which at the time of conducting the study did not have any psychological problems. The control group was corresponding to the gender and age of the experimental group. In Table 1, the criteria for the procedure of including or excluding the preliminary subjects is shown.

Табела 1: Критериуми за вклучување и ис­клу­­­чу­вање на испитаниците во експ­­ери­мен­тал­ната група.

Table 1: The criteria for including or excluding of the subjects in the experimental group

Методологија на иследување

Првично, кај секој испитаник од групата на деца со ОКР беше спроведено детално интервју за текот, должината и карак­те­ри­сти­ките на клиничките симптоми.

Потоа се спроведе соодветна пси­хо­ме­три­ска батерија на тестови, која беше сос­та­вена од општи тестови, како и специфични за проценка на ЕФ. Психометриската бате­рија на тестови беше составена од:

û   Контролна листа за однесуање на детето [CBCL], стан­дардизиран прашалник за проценка на пове­дението кај децата. Прашалникот го попо­лнува родителот, а составен е од 113 пра­­шања кои даваат податоци за осо­бе­но­сти како што се депресивност, социјална ко­муникација или повлекување, соматски те­­гоби, шизоидно однесување, хиперак­тив­ност, проблеми во пси­хосексуалниот раз­вој, деликвентно и агре­сивно поведение, про­­блеми во по­ве­де­ние­то, мисловни поте­ш­­котии и анксиозност. Ска­лата е при­ла­го­де­на според возраста и по­лот на децата (14);

û   Косови коцки за проценка на општите ин­телектуални капацитети т. е. Ана­ли­ти­чко-синтетичко и логичко расудување (15);

û   Beck Depression Inventory [BDI], само­опис­на скала составена од 21 точка со по­веќе понудени одговори. Го мери при­сус­тво­то и степенот на депресивност (16);

û   The Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children [K-SADS] е полуструктуриран прашалник за де­ца на возраст 6−18 години, со цел да се ге­не­­рираат дијагнози од DSM-IV класи­фи­ка­ци­јата, како афективни, психотични и бихе­вио­рални растројства (17).

Невропсихолошка процена на децата со ОКР беше направена со:

û   The Stroop Color Word Test [SCWT], нев­ро­психолошки тест за процена на ментал­на­та виталност и флексибилност, когни­­тивните вештини како насочување на вни­манието, инхибирање на одредени авто­матски одговори и нивно заменување со соод­ветни за поставените задачи (18);

û   Wisconsin Card Sorting Test [WCST], нев­ро­психолошки тест за проценка на мен­та­л­ната флексибилност при промена на сти­м­улу­сите, вниманието, работната мемо­рија и визуелното процесирање (19).

Психометриската процена на секој испи­та­ник траеше 2 часа.

Во следната фаза на иследувањето правена е нев­рофизиолошката процена на испи­та­ни­ците со qEEG и Visual Continuous Perfor­mance Test [VCPT] од кои се екстрахираат ERP компоненти. Квантитативното ЕЕГ или qEEG е колекција на квантитативни методи направени за да ги процесуираат ЕЕГ сигналите. qEEG-то вклучува спек­трална и вејвлет анализа на EEG трасето. При qEEG снимање, тестирањето се одвива преку Go/NoGo задачи, каде секоја задача е асо­цирана со група на одредени пси­хо­лошки операции како што се детекција и пре­познавање на стимулусот, обновување на работната меморија, иницирање и/или инхи­биција на поведението, мониторирање на резултатите од акциите итн. Go/NoGo зада­чата која се употребува во оваа студија е составена од 400 стимулуси дизајнирани од Human Brain Institute во Сент Петерсбург, Русија. Стимулусите се составени од паро­ви на слики, кои можат да бидат во форма на човек, животно или растение. Паровите се презентираат на секои три секунди, до­дека интервалот на јавување на двете сли­ки во пар е 1.1 секунда. Задача на испи­та­ни­кот е да притисне соодветен тастер, нај­брзо што може, кога ќе перцепира дека во па­рот се јавуваат две животни едно по дру­го, а да ја инхибира својата реакција кога се јавуваат сите други комбинации на сли­ки. Време­траење на задачата е 20 ми­нути.

Methodology of the work

Preliminary, each subject went through detailed interview regarding the course, length and clinical manifestation characteristics of the clinical symptoms. Then, a psychometric battery of tests was performed, combined with general scales and scales for the EF evaluation. The general psychometric scales were:

û  Child Behavior Check List [CBCL] is a questionnaire for behavior assessment filled out by the parents of the children. It is combined with 113 questions related to assessment of depression, social communication or withdrawal, somatic complaints, schizoid behavior, hyperactivity, problems in the psychosexual development, delinquent and aggressive conduct, problems in the conduct, problems with the judgment and level of anxiety. This questionnaire is adjusted based on the child’s age and gender (14);

û  Kohs cubes for assessment of the intellectual capacities e. g. analytical, synthetic and logical thinking (15);

û  Beck Depression Inventory [BDI], self describing scale with 21 questions for assessment of the presence and level of depressive moods (16);

û  The Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-Age Children [K-SADS] is a semi structural questionnaire for children between 6 and 18 years old with the aim to generate DSM-IV diagnosis, such as the affective, psychotic and behavior disorders (17).

The neuropsychological assessment of the children with OCD was performed with:

û  The Stroop Color Word Test, which measures the mental vitality and flexibility, cognitive abilities to direct the attention, inhibition of automatic responses and initiation of correct ones (18);

û  The Wisconsin Card Sorting Test [WCST], neuropsychological test for evaluation of the mental flexibility ("set-shifting") when the stimulus is changed, the attention, the working memory and visual processing (19).

The psychometric evaluation was in a duration of two hours.

In the next phase, a neurophysiologic assessment was performed with qEEG and Visual Continuous Performance Test [VCPT], from which the ERP components were extracted. Quantitative EEG or qEEG is a collection of quantitative methods designed to process EEG signals. The qEEG includes spectral and wavelet analysis of the EEG signals.

During the qEEG recording, the testing was performed by the Go/NoGo task, where each assignment is associated with a group of selected psychological operations such as detection and recognition of the stimulus, refreshing the working memory, initiation and/or inhibition of the behavior, monitoring of the action results, etc. The Go/NoGo task used in this study is comprised of 400 stimulates designed by the Human Brain Institute in Saint Petersburg, Russia. The stimulates are combined of pairs of pictures which can be in a form of a human being, animal or plant. The pairs are presented every tree seconds, and the interval of pair appearance is 1, 1 second. The subject is instructed to press a button as fast as possible when he or she will see that there are two animals in the pair and inhibit his/her own reactions in any other picture combination. The task duration is 20 minutes.

Статистичка анализа

Резултатите добиени од психометриските ин­ст­рументи се добиваат во облик на резул­тати и истите се споредени со соодветни тес­­товни норми, адаптирани според возраста и по­лот. Покрај тоа, се спроведе и анализа со Сту­ден­товиот t-тест за независни варијабили за утвр­дување на статистичката разлика помеѓу експе­рименталната и контролната група. Резул­татите се сметаа за статистички значајни при ниво на значајност од 0.05.

Пода­тоците од неврофизиолошката про­цен­ка, која се спроведе со VCPT, компјутерски се конвер­тираат во нумерички вредности. Овие нуме­рички вредности преку Фу­рие­ва­та анализа се трансформираат и се спо­ре­ду­ва­ат со нор­ма­тивна датабаза сочинета од 1000 здрави испи­та­ници, групирани според воз­раста.

Податоците беа компјутерски обработени со стан­­дардна статистичка програма СТА­ТИ­СТИКА 7.0. Собраните податоци се та­бе­лар­но и графички прикажани.

Statistical analysis

The results obtained from the psychometric measuring are presented in a form of scores and compared to adequate test norms, adopted by the age and gender of the examiners. Beside this, we have conducted Student t-test analysis for independent variables to establish if there is a statistical significance between the experimental and the control group.  The results are considered to be statistically significant at a significance level of 0,05.

The data from the neuropsychological assessment that was performed via VCPT, was transferred to numerical values with the help of a PC. Those values were transformed with Fourier analysis and compared with a normative database comprised of 1000 healthy subjects, grouped by their age.

The data was processed with the statistical program STATISTICA 7.0. The obtained results are presented in tables and pictures.

Резултати

Резултатите добиени на CBCL скалата за мом­чиња покажаа значајно присуство на опсесив­ности [Слика 1].

Results

The results obtained with the CBCL scale for boys have shown that there is a significant presence of obsessions [Figure 1].

Слика 1.: CBCL кај момчиња со ОКР

и контролната група

Figure 1.: CBCL among boys with OCD

and the control group

Резултатите добиени на CBCL скалата за девојчињата покажаа значајно присуство на опсесивности [Слика 2].

Results obtained form the CBCL scale for girls have shown that there is a significant presence of obsessions [Figure 2].

Графикон 2.: CBCL кај девојчиња со ОКР

и контролната група

Figure 2.: CBCL among girls with OCD

and the control group

Резултатите добиени од Косовите коцки за проценка на интелектуалните капацитети пока­жаа дека сите испитаници во оваа група имаат интелектуални капацитети кои се натпросечни (M=112±11,5).

Резултатите на BDI укажуваат на тоа дека кај оваа група на испитаници со ОКР нема зна­ци за присуство на клиничка депресија (BDI=7).

K-SADS укажува на присуство на јасни компу­лсии и/или опсесии кај сите испи­та­ници од оваа група (Табела 2). Во табелата се претставени само резултатите каде што се до­би­ени податоци за јасни компулсии или опсе­сии.

The results obtained with the Kohs cubes of evaluation of the intellectual capacity have shown that this group of children is having superior intelligence (M=112±11,5).

The BDI results are showing that among this group of children with OCD there are no signs of clinical depression (BDI=7).

The K-SADS is showing clear presence of compulsions and а obsession in all subjects (Tables 2). In the table we are showing only significant results.

Табела 2.: K-SADS резултати за компулсии и опсесии за групата испитаници со ОКР

Table 2: K-SADS results for compulsions and obsessions among OCD subjects

СЕ-сегашна епизода/ PE-present episode; МЕ-мината епизода/ FE-former episode;

М-аритметична средина/ M-mean; 0=без податок/no data; 1=не е присутно/not present;

2=без клиничка значајност/no clinical value; 3=јасни компулсии/опсесии/ compulsions/obsessions

WCST и Stroop Test-от укажуваат на при­суство на персеверативни грешки и благи потешкотии во менталната флексибилност [Табела 3 и 4].

The WCST and Stroop Test are showing presence of perseverative errors and mild difficulties in the mental flexibility [Tables 3 and 4].

Табела 3.: Т-вредности и статистичка значајност на WCST вредности за групата испитаници со ОКР и контролната група

Table 3. T-value and statistical significance for WCST among children with OCD and the control group

Табела 4.: Т-вредност и статистичка зна­чај­ност на Stroop Test вредности за групата ис­пи­та­ници со ОКР и контролната група

Table 4.: T-value and statistical significance of the Stroop Test in OCD and control group

* болдираното означува статистичка значајност / *bold means statistical significance

Постигнувањата на VCPT кај групата на ис­пи­та­ници со ОКР покажа значајно зго­лемен број на грешки поради невнимание (omission errors), погрешно одговарање (commission errors), пократко време на реак­ција (RT) и по­ви­сока варијација на времето (var RT), спо­ре­де­но со тестовните норми (Табела 5).

The achievements of the VCPT among the subjects with OCD is showing that there are significantly more omission errors, commission errors, shorter reaction time (RT) and higher variation in the reaction time (var RT) in comparison to the test norms (Table 5).

Табела 5.: Постигања на VCPT кај групата  испитаници со ОКР

Table 5.: VCPT performance for OCD children

На ERP компонентата P3Go [активирачки про­­цеси] не се добиени значајни отста­пу­вања во однос на латенцата и амлитудата, додека на P3NoGo [инхибирачки процеси] компо­нен­та­та добиенo e значајно отста­пу­вање во однос на ла­тенцата, но не и во од­нос на аплитудата [Табела 6].

On the ERP component P3Go [activation] there are not significant deviation accordint to the latency and amplitude, while the P3NoGo component [inhibition] is showing diversity for the latency values compared to the norm [Table 6].

Табела 6.: Вредности за P3Go и P3NoGo компонентите добиени кај испитаниците со ОКР споредено со соодветна норма

Table 6: P3Go and P3NoGo component values for the children with OCD compared with the norm

* болдираното означува статистичка значајност / *bold indicates statistical significance

Сумирано, психометриските инструменти по­кажуваат јасно присуство на опсесии и ком­­пулсии, натпросечни интелектуални ка­па­­­цитети, нема знаци за клиничка депре­сија и присуство на персеверативни грешки и бла­ги потешкотии во менталната флекси­бил­ност. Постигнувањата на VCPT покажа зна­чај­но зголемен број на грешки поради невни­ма­ние, погрешно одговарање, по­кратко вре­ме на реакција и повисока вари­­јација на вре­ме­то. P3Go не се разликува во однос на нор­ма­та, додека P3NoGo пока­жува значајно от­ста­пување во однос на латен­цата.

To summaries, psychometric scales are showing a clear presence of obsessions and compulsions, superior intelligence, no depressive symptoms and presence of perseverative errors and mild difficulties in the mental flexibility. Behavior performance on the VCPT is showing more omission and commission errors, shorter reaction time and higher variation in the reaction time. The P3Go does not differ from the norm, while the P3NoGo is showing diversity in the latency values.

Дискусија

Discussion

На скалите за проценка на ЕФ, WCST и Stroop Test-от, кај оваа група на испитаници со ОКР, постојат тешкотии во одредени сегменти од ЕФ, но не и во сите мерени ва­ри­јаб­или. Потешкотии се најдени на ва­ри­јаб­ла­та за персеверативни грешки, што укажува на одредено засегање на инхи­би­торните процеси, како и засегање на менталната флек­сибилност. Персевера­тив­ните грешки и кру­тоста во менталната флек­си­билност не се само одлика на децата со ОКР, туку и на добар дел од здравите деца. Тоа би можело да се должи на малата воз­раст на нашата гру­па на испитаници, каде мату­рационите про­це­си сè уште не се завршени. Особено не е за­вршен развојот на пре­фронаталниот кор­текс, а со тоа кај децата се манифестираа и по­ниско ниво на развиени ЕФ. Наодите од оваа студија се во сог­ласност со дел од нао­ди­те во лите­ра­ту­рата, каде се укажува на тоа дека децата со ОКР, особено во раната фаза на растрој­ството, немаат поголеми по­теш­ко­тии во когни­тивното функционирање или до­кол­ку имаат тоа кореспондира со нивото на раз­вој (20–22). Ornstein и сор., во својата нај­но­ва студија укажуваат дека децата со ОКР ком­парирано со здрави деца немаат потеш­ко­­тии во работната меморија, вниманието, бр­зи­ната на процесуирањето на инфор­ма­ции­те и инхибицијата на одговорите (23). Roth и сор. наведуваат дека испитаниците со ОКР, чиј почеток е подоцна во детството, има­ат значајно послаби постигнувања на ме­ре­њата за ЕФ, отколку кај оние чиј по­четок е по­рано во детството (24). Од друга страна, пос­тојат студии во кои се укажува на тоа дека пациентите со ОКР имаат сериозни по­теш­котии во ЕФ, но кога како комо­рбидна сос­тојба се јавува депресивното распо­ло­же­ние (25–27). Кај нашата група на испитаници со ОКР, нема присуство на депре­сивни симп­то­ми, верифицирано преку BDI скалата.

ОКР не е невроструктурно растројство како ау­тизмот на пример, па оттука потеш­ко­тиите во ЕФ кај овие пациенти се мошне суптилни, осо­бено ако растројството скоро запо­чнало, нема присуство на депресивни сим­птоми и не е ординирана психотропна терапија. Тука се­како се поставува пра­ша­њето за ва­лид­нос­та на психометриските инстру­менти кај де­ца­та кои треба и пона­таму да се развиваат за да ста­нат поо­се­тл­и-ви на овие суптилни про­ме­ни. Поголемата прецизност на мерните инс­тру­менти за ЕФ кај малите деца ќе биде од го­лема важност како за базичната наука така и за кли­ничка­та пракса.

На ERP компонентите значајно отстапување се доби на компонентата P3NoGo која ги ре­фле­к­тира инхибирачките процеси, но само во однос на латенцата на компо­нен­тата. Тоа би мо­жело да е резултат на нив­ната оп­се­сив­ност, поради која својата „будност“ при вр­ше­ње­то на одредени за­дачи ја држат до мак­си­мум како би ги имале истите под контрола. Од друга страна, тоа го зголемува нивото на анк­сиозност, која го тера да ги спроведува ком­пулсиите и оттука детето со ОКР пос­то­ја­но се врти во круг. Ви­сокото ниво на анкс­иоз­ност кај нашата гру­па на испитаници се по­тврдува од постиг­нувањата на VCPT тес­тот каде зна­чајно се зголемени грешките по­ра­ди нев­ни­ма­ние (omission errors), грешките по­ради по­гре­шно одговарање (commission errors), по­кратко време на реакција (RT) и по­ви­сока варијација на времето (var RT) при да­вањето на одговорите. Значи, ваквите ре­зул­тати не би можеле да ги сфатиме во кон­текст на нару­шени ЕФ, туку попреченост во ни­вното нор­мално функционирање поради зна­чајно пока­чено ниво на анксиозност.

Ре­зултатите од нашата студија сугерираат дека нема значајна клиничка манифестација на когнитивна дисфункција кај децата со ОКР во раната фаза на растројството. Но, за оче­­кување е сериозни потешкотии во когн­и­тив­­ното функционирање да се појават во по­до­ц­нежната фаза на растројството.

The WCST and Stroop Test have shown that there are difficulties in some aspects of the EFs but not in all measured variables. Difficulties are found in the measurement of perseverative errors, inhibition processes and mental flexibility. However, difficulties in those areas are not only characteristic for children with OCD, but also for many healthy children of that age. The reason for this is probably an incomplete process of maturation, especially of the prefrontal cortex, which is leading to lower level of developed EF. The findings in our study are in the same directions like the most findings in the literature which are stating that children with OCD especially in the early phase of the disorder do not have significant difficulties in the cognitive functioning or if they do, it is corresponding to their age (20–22). Ornstein et al., in their newest study reported that children with OCD in comparison to healthy children do not have difficulties in working memory, attention, speed of information processing and response inhibition (23). Roth et al., revealed that the group with onset of the OCD in their late childhood obtained poorer scores on the measures of executive function, compared to the group that has onset of the disease in their earlier childhood (24). On the other hand, there are studies which are stating that there are serious cognitive difficulties especially in the EFs, only when the depressive mood appears as co-morbid situation (25-27). In our group of subjects there was no manifestation of depression verified on the BDI scale.

OCD is not a neuro-structure disorder, like autism for example, so the difficulties in the EFs are more subtle, especially in the beginning of the disorder, when there are no depressive symptoms and the children are medication free. This is addressing the question of the validity of the psychometric instruments for the children that should be developing further, so they will become more sensitive to those subtle changes. Larger precision of the EF evaluation instruments for the young children would be of a great importance for the basic science and clinical practice. 

From the ERP components, significant deviation was found for the P3NoGo component which is reflecting inhibitory processes but only on the component’s latency. This could be a result of the subject’s obsession which is pushing his/her stimulation to the maximum level, while he/she is performing tasks in order to maintain control. On the other hand, this is increasing the anxiety level, which is provoking the compulsions and the child with OCP is falling in a circle without end. High anxiety level in our group of subjects is confirmed on a poor VCPT behavior performance where we have found a large amount of omission and commission errors, shorter reaction time and higher variation in the reaction time.

So, the results of our study cannot be understood in the context of executive dysfunction but as a disturbance in the normal functioning caused by the high anxiety level. There is no significant clinical manifestation of the cognitive dysfunction among children with OCD in the early stage of the disorder. However this could be expected in the later stages.

Заклучоци

Conclusions

- ОКР не е ретко растројство во детската воз­раст;

- испитаниците во оваа група покажаа нат­про­­сечни интелектуални капацитети;

- постоењето на опсесии и компулсии се по­твр­ди и преку психометриските инстру­мен­ти CBCL и K-SADS;

- Stroop Test-от и WCST укажуваат на по­теш­котии во одредени сегменти на ЕФ што е во склад со современите когнитивни тео­рии за ОКР;

- ERP компонентите укажуваат дека не се ра­боти за нарушување на ЕФ во правата сми­сла на зборот, туку за нивно попречено нор­мално функционирање поради зголе­ме­ното ниво на анксиозност.

- OCD is becoming a common disorder in the childhood;

- all subjects in this group had superior intelligence;

- obsessions and compulsions are verified trough the CBCL and the K-SADS psychometric instruments;

- The Stroop Test and WCST are showing difficulties in some aspects of the EF which is within the current OCD theories;

- The ERP results of our study cannot be understood in the context of executive dysfunction but in the sense of disturbed normal functioning caused by the high anxiety level.

Citation:Zorcec T, Pop-Jordanova N. Executive Functions Evaluation Performed by Event Related Potentials Inchildren with Obsessive-Compulsive Disorder. J Spec Educ Rehab 2011; 12(1-2):41-55. doi: 10.2478/v10215-011-0004-8

Литература / References:

1. Foa B, Kozak M. DSM-IV field trial: Obsessive-compulsive disorder. American Journal of Psychiatry 1995; 152: 90-96.
2. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. 4th ed. Washington, DC 2000.
3. Rasmussen SA, Tsuang MT. DSM-III obsessive-compulsive disorder: Clinical characteristics and family history. American Journal of Psychiatry 1986; 143: 317-322.
4. Heyman I, Fombonne E, Simmons H, Ford T, Meltzer H, Goodman R. Prevalence of obsessive-compulsive disorder in the British nationwide survey of child mental health. The British Journal of Psychiatry 2001; 179: 324-329.
5. Weissman MM, Bland RC, Bland GJ, Canino GJ, Greenwald S, Hwu HG, Lee CK, Newman SC, Oakley-Browne MA, Rubio-Stipec M, Wickramaratne PJ, Wittchen HU, Yeh EK. The cross national epidemiology of obsessive compulsive disorder: The cross national collaborative group. Journal of Clinical Psychiatry 1994; 55: 5-10.
6. Douglass HM, Moffitt TE, Dar R, McGee R, Silva P. Obsessive Compulsive Disorder in a birth cohort of 18-year olds: prevalence and predictors. Journal of American Child and Adolescent Psychiatry 1995; 34: 1424-1431.
7. Yaryura-Tobias A, Grunes MS, Todaro J, McKay D, Neziroglu A, Stockman R. Nosological insertion of axis I disorders in the etiology of obsessive-compulsive disorder. Journal of Anxiety Disorders 2000; 14, 19-30.
8. Rapoport L, Elkins R, Langer H, Sceevy W, Bushbaum S, Gilin C. Childhood obsessive-compulsive disorder. АJP 1987; 12: 1545-55.
9. Baddeley D. Working memory. Oxford: Clarendon Press, 1986
10. Zelazo D. The development of conscious control in childhood, Trends in cognitive sciences, 2004; 8: 12-17.
11. Rabbit P. Methodology of frontal and executive function, Psychology Press Ltd, 1997.
12. Anderson V, Jacobs R, Anderson P, Executive functions and the frontal lobes, Taylor and Francis Group, 2008.
13. Groppe D, Makeig S, Kutas M. Independent Component Analysis of Event-Related Potentials, Cognitive science online, 2008.
14. Achenbach M, Edelbrock C. Manual for the Child Behavior Check List and Revised Child Behavior Profile, University of Vermont, Burlington, 1983.

15. Косов тест. Завод за продуктивност дела, Љубљана-Словенија, 1967.
16. Beck T, Steer A, Brown K. Beck Depression Inventory-II: Manual. San Antonio: The Psychological Corporation, 1996.
17. Chambers J, Puig-Antich J, Hirsch M, Paez P, Ambrosini J, Tabrizi A, Davies M. The assessment of affective disorders in children and adolescents by semistructured interview. Test-retest reliability of the schedule for affective disorders and schizophrenia for school-age children, present episode version. Arch Gen Psychiatry 1985; 42: 696–702.
18. Stroop JR. Studies of interference in serial verbal reactions. Journal of Experimental Psychology 1935;18: 643-662.
19. Berg EA. A simple objective technique for measuring flexibility in thinking, J. Gen. Psychol. 1948; 39: 15-22.
20. Beers S, Rosenberg D. Dick E. Williams T. O’Hearn K. Birmaher B. Ryan K. Neuropsychological Study of Frontal Lobe Function in Psychotropic-Naive Children With Obsessive-Compulsive Disorder, Am J Psychiatry 1999; 156: 777–779.
21. Savage C, Rauch S. Cognitive Deficits in Obsessive-Compulsive Disorder. Am J Psychiatry 2000; 157:182.
22. Chang S, McCracken J, Piacentini J. Neurocognitive correlates of child obsessive compulsive disorder and Tourette syndrome. J of Clinical and Experimental Neuropsychology 2007; 29: 724-733
23. Ornstein T, Arnold K, Manassis S, Mendlowitz R, Schachar R. Neuropsychological performance in childhood OCD: a preliminary study. Depression and Anxiety 2010; 27: 372-380.
24. Roth R, Milovan D, Baribeau J, O’Connor K. Neuropsychological Functioning in Early- and Late-Onset Obsessive-Compulsive Disorder. J Neuropsychiatry Clin Neurosci 2005; 17:2.
25. Harvey S. Impaired cognitive set shifting in obsessive compulsive neurosis. IRCS Medical Science 1986; 936-937.
26. Head D, Bolton D, Hymas N. Deficit in cognitive shifting ability in patients with obsessive-compulsive disorder. Biological Psychiatry 1989; 25: 929-937.
27. Veale M, Sahakian J, Owen M, Marks M. Specific cognitive deficits in tests sensitive to frontal lobe dysfunction in obsessive-compulsive disorder. Psychological Medicine 1996; 26: 1261-1269.