ПРЕТЕРАНАТА ЗАШТИТА И АДОЛЕСЦЕН­ТИТЕ СО ФИЗИЧКА ПОПРЕЧЕНОСТ

Симона Р. ОЖЕК

Завод за оспособување
на инвалидна младина Камник,
Словенија

OVERPROTECTION AND ADOLESCENTS WITH PHYISICAL DISABILITIES

Simona R. OZHEK

Centre for Education and Rehabilitation of Physically Handicapped Children and Adolescents Kamnik, Slovenia

UDK: 376.2-053.6

Резиме

Abstract

Овој туд се осврнува на ефектите од претера­на­та заштита при грижата и развојот на децата со фи­зичка попреченост. Фокусот е на професио­нал­ната работа на лицата што се грижат за мла­ди­те луѓе со физичка попреченост. Децата со физичка попреченост се помалку мобилни и им треба поголема заштита. Сè додека тоа е об­јек­тив­на заштита од вистински опасности, кои де­тето во извесна фаза на развојот  не може само да ги надмине, реакцијата е соодветна, но во случаи кога ситуацијата е нереална опасност и де­тето може само да се справи со неа,  а ро­ди­те­лите или други го заштитуваат со забрана на извесна активност или самите ја изведуваат на­место него, реакцијата е несоодветна. Таквите несоодветни реакции се наречени претерана заштита. Претераната заштита е важна во раз­вој­ниот процес на одделување и индиви­дуа­ли­за­ција. Заради претераната заштита одделува­ње­то и индивидуализацијата ќе бидат опструи­ра­ни, а со тоа и градењето на идентитетот, не­за­вис­носта и автономијата. Констатирано е дека младите луѓе со физичка попреченост се прете­ра­но заштитени споредено со здравите млади луѓе. Во грижата за младите луѓе со физичка попреченост независноста и автономијата се пос­та­вуваат како главни цели, така што профе­сио­налните луѓе во институциите за згрижу­ва­ње мора да се однесуваат заштитнички, но не пре­терано заштитнички, ако сакаат да ги пос­тиг­нат тие цели.

The article deals with the effects of overprotection on the care and development of children with physical disabilities. The focus is on the profes­sional work of carers caring for young people with physical disabilities. Children with physical dis­abilities are less mobile and need more protection. As long as this is objective protection against real dangers, which the child in a certain stage of de­velopment cannot overcome himself, the reaction is suitable, but in cases where the situation is un­real danger and the child is capable of dealing with it himself but parents or other protect the child by prohibiting a certain activity or perform it them­selves instead of him, the reaction is unsuitable. Such unsuitable reactions are called overprotec­tion. Overprotection is very important in the de­velopment process of separation and individuali­sation. Because of overprotection the separation and individualisation will be thwarted and with this the building of identity, independency and autonomy. It was found that young people with physical disabilities are more overprotected than healthy young people. In caring for young people with physical disabilities independence and auton­omy are made the central goals, so professional carers in care institutions must be protective but not overprotective, if they want to achieve these goals.

Citation:Ozhek S. Overprotection and Adolescents with Phyisical Disabilities. J Spec Educ Rehab 2008; 9(1-2):100-106.

Клучни зборови: претерано заштитничка гри­жа, дете со физичка попреченост, процес на одделување и индивидуализација, незвисност и автономија, луѓе што згрижуваат, инсти­ту­ции за згрижување

Key words: overprotective care, child with physi­cal disabilities, process of separation and indi­vidualisation, independence and autonomy, carers, care institution

Адреса за кореспонденција:

Coresponding Address:

Симона Р. ОЖЕК

Simona R. OZHEK

Мошкричева 34, 1000 Љубљана, Словенија
simona.ozek@guest.arnes.si

Moshkricheva 34, 1000 Ljubljana, Slovenia
simona.ozek@guest.arnes.si