JSER Data


Frequency: quarterly
ISSN: 1409-6099 (Print)
ISSN: 1857-663X (Online)


  • Print
Read: 37429

 

 

ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА БОЛОЊСКИОТ ПРОЦЕС НА ИНСТИТУТОТ ЗА ДЕФЕКТОЛОГИЈА

 

Даниела ДИМИТРОВА-РАДОЈИЧИЌ
Наташа ЧИЧЕВСКА-ЈОВАНОВА

 

Филозофски факултет
Институт за дефектологија

 

 

IMPLEMENTATION OF THE BOLOGNA PROCESS AT THE INSTITUTE OF SPECIAL EDUCATION AND REHABILITATION

 

 

Daniela DIMITROVA-RADOJICHIKJ
Natasa CHICHEVSKA-JOVANOVA

 

Faculty of Philosophy
Institute of Special Education and Rehabilitation

 

 

 

Основите на Болоњскиот процес се поставени уште во 1988 година во Магна картата на Уни­вер­зитетот (MagnaChartaUniversitatum) потпи­шана во чест на 900-годишницата на најстариот Европски Универзитет во Болоња. Друг важен момент во реализацијата на овој процес е Ли­са­бон­ската конвенција од 1997 година за приз­навања на високообразовните квалификации во Европскиот регион. После оваа конвенција сле­ди т.н. Сорбонска декларација, потпишана во Париз, во која се истакнува приоритетот за хармонизација на европскиот високообразовен систем.

 

The bases of the Bologna process were set in 1988, in Magna Charta Universitatum, signed in honor of 900 anniversary of the oldest European Univer­sity in Bologna. Another important moment in car­rying out this process was the Lisbon Convention of 1997 on recognition of higher educational quali­fications in the European region. After the Lisbon Convention so called Sorbonne Declaration was signed in Paris which pointed out the priority of the harmonization of the European higher educa­tional system.

After the Bologna Declaration had been signed on 19th May 1999, other activities followed which in different ways presented partial revision and addi­tion to the Declaration (Convention of European Higher Educational Institutes, Salamanca, 2001; Students’ Declaration, Geteborg, 2001; Paris Communiqué, 2001; Graz Declaration, 2003; Ber­gen Communiqué, 2005).
By signing the Bologna Declaration our country joined the group of European countries that were obliged to coordinate their policies in the field of higher education. Briefly, a common aim was set with total respect for the diversity of the national education systems and the University Autonomy, with mutual activities to build an open and com­petitive European higher education space till 2020, that will enable European students and graduates free mobility, activity and employment inside such established open European university structures.
Some key Bologna aims were highlighted:

  • To establish easily recognizable systems to carry out the possible diploma degrees;
  • To organize students on the principle of two, i.e. three degrees: graduate, which includes the master studies on the principle 4+1 or 3+2, de­pending on the faculty decision, as well as the postgraduate studies (doctoral studies, three years);
  • To introduce credit system (European Credit Transfer System-ECTS) for evaluation of stu­dents obligations;
  • To develop mechanisms and their functioning for permanent follow up of students’ success according to the learning results;
  • To encourage students, academic and adminis­trative personnel mobility and carry out the compatibility of the students’ programs at in­ternational level;
  • To enhance the European cooperation in assur­ing the quality of higher education.

As the main principles on which the Bologna Declaration is based, most frequently are some of the above mentioned ones, especially the quality criteria such as mobility of all academic personnel without additional administrative procedures and obstacles, the unique credit-accreditation system of assessment which consequently enables direct cer­tification and recognition of diplomas without the former principle of validation, better quality stud­ies, academic competition etc.
The Institute of Special Education and Rehabilita­tion started implementing the study program ac­cording to the basic principles of the Bologna declaration in 2004/5. But before comparing the old and the new curriculums let us remember the beginning of the special education and rehabilita­tion studies in the Republic of Macedonia. In 1993/94 the special education and rehabilitation studies were opened within the Institute of Peda­gogy, and in 1996/97 they continued to function as a separate Institute of Special Education and Re­habilitation. The studies last for four years. The graduated students achieve the title: a graduated special educator. This professional profile, a spe­cial educator, is trained to perform upbringing, education and rehabilitation in children with spe­cial education needs (blind, having poor vision, deaf, hard-of-hearing, mentally retarded and physically disabled children) at pre-school and school age in special pre-school institutions, spe­cial primary schools and rehabilitation institutions. Graduated special educators can work in main­stream pre-school and school institutions as well as in health and social care institutions in which the process of care, education and rehabilitation is car­ried out. They can be members of professional teams and work with children with special educa­tion needs included in the mainstream classes. With the academic 2003/04 inclusive, i.e. accord­ing to the old way of studies there were 11 enrolled students, out of which there were 302 graduates.
In preparing for the implementation of the Bologna Declaration, after several months of working on it, the new study curriculums were worked out at the Institute of Special Education and Rehabilitation.

In the New Curriculum, all more semester subjects were divided into one semester subjects and more optional subjects were included.

По потпишувањето на Болоњската декларација на 19 мај 1999 година, следеа низа на актив­нос­ти кои на различни начини претставуваа де­ли­мична ревизија и надополна на Декларацијата (Конвенцијата на европските високообразовни заводи, Саламанка, 2001; Студентска деклара­ција, Гетеборг, 2001; Париско комунике, 2001; Грашка декларација, 2003; Бергенско комунике, 2005).
Со потпишувањето на Болоњската декларација нашата замја се приклучи на групата на европ­ски­те земји кои се обврзаа на координација на својата политика во областа на високото обра­зо­вание. Накратко, поставена е општа заед­нич­ка цел: со истовремено потполно почитување на различноста на националните образовни сис­те­ми и Универзитетската автономија, со взаем­но дејствување да се изгради отворен и конку­рентен европски високообразовен простор до 2010 година, што на европските студенти и дип­ломци би им овозможило непречено сло­бод­но движење, дејствување и вработување внатре во така воспоставените отворени европ­ски универзитетски структури.
Потенцирани се неколку клучни Болоњски це­ли:

  • воспоставување на лесно препознатливи сис­теми за споредување на можните ди­плом­ски нивоа;
  • организација на студиите на принципот на два, односно три нивоа: додипломски, кој би ги вклучил и досегашните магистерски студии по принципот 4+1 или 3+2, во завис­ност од одлуката на самиот факултет, како и постдипломски (докторски студии, три го­ди­ни);
  • воведување на кредитен систем (Европски кредит трансфер систем-ЕКТС) за вредну­ва­ње на студиските обврски;
  • развивање и функционирање на механизми за перманентно следење на напредокот на студентот според резултатите од учењето;
  • поттикнување на мобилност на студентите, академскиот и административниот персонал и остварување на компатибилност на сту­ди­с­ките програми на интернационално ниво;
  • унапредување на европската соработка во осигурувањето на квалитетот на високото об­разование.

 

Како главни принципи и начела на кои се ба­зи­ра Болоњската декларација најчесто се наведу­ва­ат некои од споменатите, главно квали­та­тив­ни критериуми како што е мобилноста на сите академски кадри без дополнителни админис­тра­тивни процедури и заплети, единствен кре­дитно-акредитациски систем на оценување кој потоа ќе овозможи директна сертификација и признавање на дипломата без досегашниот прин­­цип на нострификација, поквалитетни сту­дии, академска конкурентност итн.
Институот за дефектологија во учебната 2004/05 година започна со имплементација на студиски програми изготвени според основните принципи на Болоњската декларација. Но, пред да дадеме компарација на старата и новата програма да се потсетиме на почетокот на Сту­диите по дефектологија во Република Ма­ке­до­нија. Од учебната 1993/94 година на Ин­сти­ту­тот за педагогија се отворени студиите по де­фек­тологија, а од учебната 1996/97 година ис­ти­те продолжуваат да работат како посебен Институт за дефектологија. Студиите траат че­ти­ри години. Дипломираните студенти се здо­би­ваат со стручно звање: Дипломиран дефек­то­лог. Овој стручен профил, како општ дефекто­лог се оспособува да изведува воспитно-обра­зов­на и рехабилитациона работа со деца со посебни образовни потреби (слепи, слабовидни, глуви, наглуви, ментално ретардирани и те­лес­но инвалидни деца) од предучилишна и основ­но училишна возраст во посебни предучи­лиш­ни установи, посебни основни училишта и ре­ха­билитациони установи. Исто така, дипло­ми­ра­ниот дефектолог може да работи и во редов­ните предучилишни и училишни установи, како и во здравствените и социјално-заштитните ус­та­нови во кои се остваруваат процеси на заш­ти­та, образование и рехабилитација, како член на стручниот тим, и да работи со деца со посебни образовни потреби, вклучени во редов­ните од­де­ленија. Заклучно со 2003/2004 учебна година, односно по стариот начин на студирање се за­пи­шаа 11. Од нив заклучно со наведената учеб­на година дипломирале 302 студенти.
Во подготовката за примена на Болоњската де­кла­рација, по повеќемесечното проучување и раз­работување на истата, беа изработени нови студиски програми на Институтот за дефекто­ло­гија.

 

Во новиот Наставен план, сите повеќесе­мес­тра­лни предмети беа поделени на едносемес­трал­ни, а се воведоа и повеќе изборни предмети.

 

 

 

 

Преглед на досегашниот и на новиот нас­та­вен план:

 

Review of the former and the new curriculum:

 

 

 

Стар наставен план-Old Curriculum

 

Нов наставен план-New Curriculum

Анализирајќи го распоредот на предметите во I и II семестар, во новата студиска програма ско­ро сите предмети се едносеместрални, за разли­ка од старата каде повеќето од предметите се дво­семестрални (освен Општа психологија). Што се однесува до фондот на часови, забе­ле­жу­ваме дека доаѓа до намалување на оптова­ре­нос­та на студентите. Имено, во старата програ­ма вкупниот неделен фонд за двата семестри из­не­суваше 33 часа пре­давања и 25 часа вежби, а во новата програма 30 предавања и 17 часа веж­­би. Испитите во ста­рата програма се пола­гаа по вториот семестар, со исклучок на пред­ме­­тот oпшта психологија кој можеше да се по­ла­­га после првиот семестар. Според старата про­грама, студентот можеше да се запише во на­редната година со неположени 2 испита од претходната. Во новата програма, студентите имаат право на сукцесивно оцену­ва­ње преку 2 теста за време на семестарот со мож­ност за ос­ло­бодување од завршен испит по соодветната пред­метна програма. Во оформу­ва­њето на ко­неч­ната оценка, покрај резултатите од двата теста влегува и: редовната посета и ак­тивно учес­тво на предавањата и вежбите, се­ми­нар­ска­та работа, презентираната тема на час, израбо­те­ната библиографија и изработениот есеј. За сите овие активности, студентите доби­ва­ат од­ре­ден број на поени. Во зависност од бро­јот на освоени поени се добива соодветна оцена (на пр.: од 51-60 поени-оцена шест, итн.). Доколку студентот има доволно поени за пре­од­на оцен­ка, ги добива кредитите за предметот кои се пред­видени во студиската програма (за секој пред­мет кредитите се дадени во заградата до фондот на часови). Вкупниот број на креди­ти за семестар изнесува 30 кредити. Студентот за да запише II семестар треба да има освоено мини­мум 21 кредит, а за III семестар студентот мора да ги положи сите заостанати испити од I и од II семестар, значи да освои 60 кредити. До­колку не ги исполни овие критериуми, односно не положи некој испит, тогаш го квадрира исти­от.

 

 

Analyzing the schedule of the subjects in the I and II semester, according to the New Curriculum all subjects last one semester, contrary to the Old Cur­riculum where more of the subjects lasted for two semesters (ex­cept General Psychology). In regard with the num­ber of classes, it can be noticed that the overload­ing of students has been reduced. Ac­cording to the Old Curriculum, the total number of classes weekly in both semesters was 33 classes of lec­tures and 25 classes of exercises and according to the New Curriculum there are 30 classes of lec­tures and 17 classes of exercises. The exams were taken after the 2nd semester, except the subject General Psychology which could have been taken after the 1st semester. According to the Old Cur­riculums students could enter the next year with 2 non-passed exams from the previous year. Ac­cording to the New Curriculum students have the right to successive assessments through 2 tests during the semester   with possibility for being re­leased from the final exam of appropriate subject program. In forming the final mark, besides the results of the two tests the following is taken into consideration: regular and active participation at lectures and exercises, seminar papers, presented topics at classes, produced bibliography, worked out essay. Students get credits for all these activi­ties. Depending on the number of achieved credits, the student gets an appropriate mark (for instance 51-60 credits-the mark is 6, etc.) If the student passes the exam he/she gets the credits for the subject anticipated in the study program (the cred­its for each subject are given in brackets next to the number of classes). The total number of credits is 30 per semester. In order to enter the II semester the student has to acquire the minimum of 21 credits and to enter the III semester the student has to pass all exams left from the 1st  and the 2nd  se­mester, i.e. to acquire 60 credits. Unless the stu­dent fulfills the criteria, i.e. passes the exams, he/she repeats the semester.

Стар наставен план-Old Curriculum

 

Нов наставен план-New Curriculum

 



Според старата програма студентите имаа пра­во да ги полагаат испитите по IV-тиот семестар за разлика од новата каде што сите испити се ед­носеместрални и може да се полагаат по нив­ното слушање. Како и во претходната година и овде може да се забележи дека е намален бројот на часови и вежби, односно од 43 часа пре­да­ва­ња намалено е на 37 часа и од 28 на 16 часа веж­би неделно. Друга новина е тоа што пред­ме­тот Структурална дефектологија е поделен на не­колку предмети, и тоа: Олигофренологија, Тиф­лологија, Сурдологија и Соматопедија.
Во новата програма, по завршувањето на IV се­мес­тар студентите можат да избираат меѓу две подрачја: oпшта дефектологија или логопедија. Во продолжение, ја презентираме програмата за профилот oпшт дефектолог.

 

 

According to the Old Curriculum students have the right to take exams after the IV semester contrary to the New Curriculum, due to one semester sub­jects, the exams can be taken after the semester finishes. As in the first year, it is noticed that the number of classes of lecture and exercises is re­duced, i.e. 43 classes of lecture are reduced to 37 and 28 classes of exercises are reduced to 16 weekly. The news is that the subject Structural Special Education and Rehabilitation has been di­vided into other subjects: Oligofrenology, Tiphlol­ogy, Surdology and Somatopedy.
According to the New Curriculum, after finishing the IV semester students can choose between two divisions: General Special Education and Reha­bilitation and Speech Therapy. Herewith we pre­sent the program of the Special Educator profile.

Стар наставен план-Old Curriculum

 

Нов наставен план-New Curriculum

 

Соодносот на неделниот фонд на часови во старата програма изнесуваше 34+32, а во нова­та тој е намален на 31+19. Во новата програма се воведоа повеќе изборни предмети с# со цел да се задоволат афинитетите и интересите на студентот за други научни дисциплини или гран­ки.
Во V семестар студентите имаат мож­ност да из­бе­рат еден од понудените 5 задол­жително из­бор­ни предмети (домско воспитно-образовна ра­­бота на лица со пречки во развојот, eтика, eко­­номика на образование, логика, со­цио­логија на здравје и болест).

Додека во VI семестар студентите избираат од следниве пет: детска и младинска психопа­то­ло­ги­ја, методика на одделенска настава, пред­учи­лиш­на педагогија, ментална хигиена и педа­гош­ка психологија. Фондот на часови на овие предмети изнесува 2+0 и секој од нив носи по 2 кредита.

 

The number of classes according to the Old Cur­riculum was 34+32 weekly compared to 31+19 classes weekly according to the New Curriculum. The New Curriculum includes more optional sub­jects aiming to satisfy the affinity and interests of students for other scientific disciplines or fields. In the V semester students can choose one of five compulsory optional subjects (Institutional up­bringing and education of people with develop­mental disabilities; Ethics, Economics of Educa­tion; Logic; Sociology of Health and Disease).

While in the VI semester they can choose from: Children and Youth Psychopathology; Methodol­ogy of Primary-school Teaching; Pre-school Peda­gogy; Mental Hygiene; and Pedagogical Psychol­ogy. The number of classes for these subjects is 2+0 and each one gets 2 credits.

 

 

 

 

Стар наставен план-Old Curriculum

 

Стар наставен план-Old Curriculum                                         

Во старата програма неделниот фонд на часови и вежби изнесуваше 24+40, во новата 33+26.
И покрај добрите страни на овој ЕКТС, во из­гот­вувањето на Наставниот план, по кој веќе работаат студиите, допуштени се одредени не­дос­татоци, како на примeр во драстичното на­ма­­лување на фондот на часовите за вежбите, односно за изведување на практичната настава, што е спротивно дури и на Болоњскиот процес. Во новите измени и дополнувања на Нас­тав­ни­от план, кои сега се заговараaт и подготвуваат, ќе треба да се настојува да се зголеми фондот на часовите за практичната настава, особено на предметите по методиките.
Во старата програма вкупниот број на предмети изнесуваше 36 предмети (тро-, дво- и едно-се­мес­трални), плус дипломската работа. Во но­ва­та програма бројот на предмети е зголемен на 47 едносеместрални предмети, плус диплом­ска­та работа. Но, вкупниот неделен фонд на ча­со­ви за сите четири години е намелен од 134 на 131 часа предавања, а вежбите од 125 на 78 ча­са. Со други зборови, студентите по старата про­грама имаа вкупно 259 часа, во новата про­грама тој број изнесува 209 часа (предавања и вежби). Имено, по ЕКТС системот се зема пред­вид и времето кое студентот го поминува во учење, самостојна работа во библиотека, из­ра­ботка на семинарски работи, библиографија итн.
Друга значајна новина е тоа што по завршу­ва­њето на студиите, студентот добива Прилог кон дипломата (Diploma Supplement), чија цел е да овозможи достапни и независни податоци за унапредување на меѓународната транспа­рен­т­ност и праведно академско и професионално приз­навање на квалификации (дипломи, ти­ту­ли, уверенија, итн).
На крај може да заклучиме дека со Болоњскиот процес дефинитивно се приклучуваме во ерата на глобализацијата на високото образование. Но, секако дека постојат многу предизвици. Имено, искуствата од другите земји покажуваат дека промените се неизбежни и потребно е да се изнајдат начини сите негативни влијанија да се маргинализираат. Тоа е можно, само ако про­ме­ните ги воведеме во склад со опшествените услови и потреби.

 

 

The number of classes according to the Old Cur­riculum was 24+40 weekly compared to 33+26 classes weekly according to the New Curriculum. 
Besides the good sides of ECTS, in preparing the New Curriculum according to which the studies function, there are also certain disadvantages, for e.g. drastic reduction of the exercise classes, i.e. practical teaching, which is contrary even to the Bologna process. In the new changes and additions to the New Curriculum, which are being prepared at present, the number of classes for practical work, and especially for the subject of methodol­ogy, has to be increased.
According to the Old Curriculum the total number of subjects taught was 36 subjects (three-, two- and one-semester ones), plus a diploma thesis, and ac­cording to the New Curriculum the number of subjects taught has been increased to 47 one-se­mester subjects, plus a diploma thesis. But the total number of classes for all four years has been re­duced from 134 to 131 classes of lectures, and the classes for exercises have been reduced from 125 to 78 classes. In other words, according to the Old Curriculum students had 259 classes, and 209 classes (lectures and exercises) according to the New Curriculum. Thus, ECTS system takes into consideration the time that students spend on studying, their individual work in libraries, their seminar works, bibliography etc.
The news is that after finishing the studies students get a Diploma Supplement that enables accessible and independent data to enhance the international transparency and appropriate academic and profes­sional recognition of qualifications (diploma, titles, certificates etc.).
Finally we can conclude that with the Bologna process we definitely join the era of globalization of the higher education. But there are certainly a lot of challenges. Thus, the experience from other countries indicates that changes are unavoidable and it is necessary to find out different ways to marginalize all negative influences. That is possi­ble only if changes are introduced according to social conditions and needs.

Citation:Dimitrova-Radojichikj D, Chichevska-Jovanova N. Implementation of the Bologna Process at the Institute of Special Education and Rehabilitation. J Spec Educ Rehab 2007; 8(3-4):5-14.

    

 

    

Литература / References

 

 
  1. Bologna Declaration, Joint Declaration of the Eu­ro­­pean Ministers of Education, June 19, 1999.
  2. Миовска-Спасева С. Предизвиците на универ­зи­­тетската настава. Годишен зборник на Фи­ло­зофски факултет, 2007; 60: 33-51.
  3. Национална пограма за развој на образованието во Република Македонија 2005-2015, Минис­тер­ство за образование и наука на Република Маке­до­нија, Скопје, 2004.

 
  1. Прирачник за студентите на Институтот за де­фектологија-2001/2002,Филозофски факул­тет, Скопје, 2001.
  2. Прирачник за студентите на Институтот за дефектологија-2006/2007,Филозофски факултет, Скопје, 2006.
  3. Towards the European Higher Education Area, Communiqué of the meeting of European Minister sin charge of Higher Education, Prague, May 19, 2001 Magna Charta Universitatum, 1988.
  4. http://www.bologna-bergen 2005.no/

 

Share

Follow Us



FacebookTwitterLinkedinWikiBlogger

Share Us

MySpaceTwitterStumbleuponGoogle BookmarksRedditLinkedInMixxRSS FeedPinterest
 

Journal metrics

Publish with JSER

Indexed in