Мултифункционална апликација за поддршка на способностите за читање и пишувања – од перспектива на наставникот

Линда ФАЛТ Камила НИЛВИУС

Линеус Универзитет, Шведска

Оддел за педагогија и учење, Вахјо, Шведска

Научен труд / Scientific paper Примено / Received: 03.10.2018 Прифатено / Accepted: 12.02.2019

УДК 376-057.874-056.36:37.091.3-028.27(485)

A multi-function app for supporting reading and writing ability – teachers’ perspective

Linda FÄLTH Camilla NILVIUS

Linnaeus University, Sweden Department of Pedagogy and Learning

Вовед

Во последните неколку декади, на тех- нологијата се гледа како основна алатка при обезбедувањето на еднаква пристапност и можности за учениците со посебни потреби. Терминот „помошна  технологија“  е  општ  и се користи за опишување на хардверот и софтверот за помош, адаптација и рехабили- тација за лица кои имаат различен степен на попреченост. Есенцијално, овие технологии имаат цел да им помогнат или да ги проши- рат функциите или способностите на луѓето. Помошната технологија има потенцијал да им овозможи на лицата со попреченост да живеат, учат и работат понезависно преку примената на специјализираните техно- логии кои ги намалуваат, елиминираат или минимизираат влијанијата на нивната поп- реченост (1 p.1). Помошната  технологија  за поддршка  на  способностите  за  читање  и пишување кај учениците со попреченост при учењето на пишаниот јазик (1) се одне- сува и на двете, на читање и на пишување. Нов вид технологија за мобилните телефони започна да се развива и се појави во доцните 2000-ти со употребата на таблети и паметни телефони, каде различни апликации можат лесно да бидат симнати со цел поддршкапри читањето и пишувањето. Тие вклучуваатске- нери, апликација текст-во-говор, поддршка при спелување, софтвер говор-во-текст итн. за говорење наместо пишување на текстот. Апликациите се често пријателски настроени кон корисниците на истите, отколку обичните алатки што првично беа дизајнирани за компјутерите. Ова во основа значи дека лицата кои имаат проблеми со пишувањето можат секогаш, со помош на таблетите или паметните телефони, да состават и да иско- муницираат одреден текст. ’За повеќето од нас, технологијата ги олеснува работите. За личност со попреченост, таа прави да бидат возможни одредени работи’ (2p.261). Конкретната цел на ова истражување беше да се проучи на кој начин мултифункционал- ните апликации (Prizmo Go), чии основни функции се скенирање на текст и синтети- зирање на говор за iPhone/iPad и Android, го имаат потенцијалот да обезбедатасистенција за учениците со тешкотии при читањето. Во ова истражување, фокусот е ставен на перс- пективата на наставниците кога нивните сту- денти ги користат овие посебниалатки.

Процесот на дигитализација во училиш- тата и наставата е во тек. Дигитализацијата носи промена на условите при работата на наставниците и на наставата. Технологијата сама по себе е значајна, но позначајно е како таа се употребува во  процесот  на  учење  кај учениците. Сè уште има недостаток на научни докази за употребата на помош-  ните алатки  при  обуката  и  компензација  на проблемите при читање и пишување кај задолжителното образование и оваа праз- нина мора да биде пополнета со научно дизајнирани истражувања (3, 4). Како и да е, метаистражувањето (5) покажува дека упо- требата на помошна технологија има умерен ефект врз способноста за читање и обуката за употреба на уредите во помали групи дава подобар резултат отколку обуката во пого- леми групи. Archer и другите (6) гисоставија резултатите од три претходни метаистражу- вања и тие пронајдоа мал значаен ефект, поточно капацитетот за читање кај учени- ците се подобрува и тоа е резултат на бројот на обуки и поддршката којашто ја добиваат учениците. Ако се земат предвид овие два услова, степенот на ефектот се зголемува од мал восреден.

Оралното   презентирање   на   пишаниот

Алатката текст-во-говор е програма или апликација која може да го прочита текстот претставен на екранот - на компјутер, на мобилен телефон или на таблет. Гласовите се синтетички и во повеќето алаткитекст-во-го- ворможетедајаизберетебрзинатаначитање и да изберете различни гласови. Grunér и другите (7) испитале како употребата на апликациите текст-во-говор влијаат врз брзината на читање и сфаќањето кај помла- дите и постарите ученици со дислексија. Исто така, тие истражиле кои ученици имале најголема корист од употребата на текст-во- говор: колку е добро сфаќањето на текстот без употребата на алатката текст-во-говор, способноста за концентрација кај учениците и нивната перцепција за текст-во-говор. Во истражувањето учествувале 49 ученици (26 момчиња и 23 девојчиња) кои имале дисле- ксија, од трето до деветто одделение. Два слични текста, соодветни за нивната возраст, биле употребени и на учениците  случајно им било зададено, прво да прочитаат еден  од текстовите на глас и потоа вториот текст да го прочитаат со алатката текст-во-говор со маркер што го следи текстот или прво да прочитаат со помош на алатката текст-во- говор, а потоа самите, на глас, да го прочи- таат текстот. Сите текстови беа поделени во параграфи и после секој параграф им беа поставувани прашања на учениците за неговата содржина, а учениците даваа усни одго- вори.Резултатите покажаа дека сите ученици ја зголемиле нивната брзина на читање и тоа било значајно и за помладите и за постарите ученици, со голем степен на ефективност. Без употребата на алатката текст-во-говор, читањето просечно траело 405 секунди,  а  со употреба на алатката, читањето просечно траело 170 секунди. Технологијата текст-во- говор им овозможи на учениците да ја зголе- мат нивната брзина при читањето во просек од 238% споредбено со тоа кога тие самите читаат на глас. Потоа, резултатите покажаа дека ако  имаш добро разбирање на текстот  и (за постарите ученици) добро се концен- трираат, тогаш алатките за текст-во-говор не помагаат многу. Две претходни истражувања (9, 10) покажале слични резултати. Еднонео- дамнешно метаистражување од 2018година

(11) покажа зголемување на квантитетот и квалитетот на истражувањата кои ја проучу- ваат ефективноста на алатките текст-во-го- вор при разбирањето на текстот што се чита и дека севкупно технологиитетекст-во-говор може да им помогнат на учениците при раз- бирањетонатекстот.Вооваистражувањение се фокусираме на перспективата на настав- ниците кога нивните ученици со тешкотии при читањето ја користат алатката текст- во-говор. Употребата на апликациите како помошна технологија може индиректно да има позитивно влијание и при декодирањето на зборовите и разбирањето на текстот, како мотивација, интерес и при зголемување на времето кое е потребно за да се прочита тек- стот (12, 13,23).

Мултифункционална апликација

Во ова истражување беше користенамул- тифункционалната апликација за паметни телефони и таблети позната како Prizmo Go. Причината за изборот на оваа апликација е тоа што, за разлика од претходните помошни технологии, таа има комбинација на неколку функции и затоа е интересна за истражу- вање. Prizmo Go е ОПК (Оптичко препозна- вање на карактерот) читач со вградена тех- нологија  текст-во-говор.  Оваа   апликација е компатибилна за паметните телефони и таблети. Нејзината основна функција е скенирање на текст и синтетизирање на говор. 

Една функција за поддршка во оваа алатка  за текст-во-говор е тоа што жолт триаголник ги обележува зборовите кои се изговараат (Караоке карактеристика). Оваа карактерис- тика овозможува полесно да се следиизгово- рениот текст. Prizmo Go е бесплатна и ги има и двете функции ОПК и текст-во-говор; и Prizmo Go (со дополнителни функции)чини

$9.99. Корисниците прво го сликаатдокумен- тотипотоаапликацијатабрзогоскениратек- стот од документот, потоа со притискање на едно копче, корисникот може да го преслуша скенираниот текст. Зборовите се подвлеку- ваат како се читаат. Оваа апликација исто така им покажува на корисниците да одберат дел од скенираниоттекст.

Метод

Учесници

Дваесет и шест специјални едукатори и рехабилитатори учествуваа во ова истражу- вање. Сите учествуваа на обуката за развој на читање и пишување при Универзитетот Линеус. Сите учесници работат во различни училишта во еден регион во јужниот дел од Шведска, 18 работат во основно училиште и 8 во средноучилиште.

Постапка

Сите специјални едукатори ирехабилита- тори избраа ученик со кој и претходно рабо- теле во нивното училиште, кој има тешкотии при декодирањето на текстот илидислексија. Инструкциите за наставниците кои учест- вуваа во обуката беа да ја користат аплика- цијата Prizmo Go(фотографирање/скенирање

/читање (слушање)) заедно со учениците, на текст кој би можел да биде потежок за уче- никот, самиот да го декодира и да го разбере. На пример, може да биде математичказадача сомногутекстиликратоктекстодучебникот по општествени науки или природни науки. Текстот се фотографира, скенира и слуша заедно со ученикот. Инструкциите за настав- ниците беа да утврдат дали содржината на текстот станува подостапна за ученикот за да може да ја разбере содржината од текстот и пораките кога апликацијата ги компензира 

тешкотиите при декодирањето на текстот. Сите наставници ги запишаа своите согледу- вање за тоа како апликацијата работи икакви придобивки, односно добри и лоши страни, може да имаат алатките затекст-во-говор.

Анализа

Сите 26 учесници ги запишаа своите согледувања на 1-2 страници и ние ги ана- лизиравме и ги категоризиравме нивните согледувања. Нивните согледувања варираа од конкретно опишување на тоа што тие го правеле при различните наставни  реше- нија до поопшти мислења кои тие ги имале за наставата. Беше спроведена квалита- тивна анализа на содржината на материја- лите и истите беа поделени во теми (14). Текстовите беа пребарувани за да се најдат изјави со слична основа, или тие перцеп- ции кои беа контрадикторни едни на други, со цел формирање на темите. Со подлабин- ското читање, материјалите беа анализи- рани врз основа на теоретски претпоставки на истражувањето и централните теоретски концепти. Лингвистичката комуникација е центарот на сите квалитативни анализи на содржината, со особен фокус на содржи- ната и значењето. Собраниот материјал беше работен како целина, што значи дека не беше направена темелна анализа за тоа дали инди- видуите ги менуваат или заменуваатнивните аргументи во различни делови од нивните извештаи. Следните теми беа откриени во рамкитенасогледувањатананаставниците:

1.   Потребатаодподдршкаиобука–перс-

пективананаставниците,2.Асимилацијана текстот – независност на учениците,стра- тегии за справување, автономија и моти- вација и 3. Резонирањето на наставниците за проширените можности за изучување на јазикот со употреба на мултифункционални апликации. Цитатите се избрани со цел да    ја рефлектираат ширината на одговорите за секоја од изјавите. Примерите што се цити- рани се од 15 од учесниците.  Одговорите што се слични едни на други се намерно избришани со цел читањето на трудот да биде поприфатливо. Изразите на говорниот јазик како што се „хм“ и краткипаузи, исто така се избришани при репродуцирањето на цитатите.

Резултати

Резултатите се презентирани во тритеми. Првата се однесува на улогата на наставни- ците кога станува збор за иницирањето и поддршката на учениците во користењето на овој вид помошна технологија. Втората ги нагласува аспектите на независност на уче- ниците, автономија и мотивација при корис- тењето на алатката текст-во-говор. Третата тема се однесува на резонирањето на настав- ниците за помошната технологија и мож- ностите за придобивките натекстот.

1.      Потребата од поддршка и обука– перспектива нанаставниците

Многу ученици имаат потреба од пого- лема поддршка при учењето за употреба на технологија и да почне да функционира во рамките на училиштето. Продолжената под- дршка и обуките за разбирање се сметаат дека се неопходни за да работат со техно- логијата и за да се успее. Во согласност со наставниците, поддршката е потребна во неколку насоки. Наставниците треба да им помогнат на учениците да обработатодделни зборови кои се неправилно фотографирани и скенирани. Наставниците потоа нагласуваат дека оваа поддршка е особено значајна за помладите ученици кои не можат самостојно да ја користат технологијата. Затоанаставни- ците треба да бидат активни и присутни со учениците. Наставниците сметаат дека апли- кацијата е лесна за користење и лесно може да се работи со неа, доколку тие работат заедно соучениците.

Јас требаше да обработам неколку одделни зборови во  два  од трите скенирани текстови кога апликацијата покажуваше грешка во вчитувањето. Јас не увидов некои поголеми проблеми бидејќи текстовите беа кратки и јас, како наставник, учествував во корис- тењето на апликацијата. Како и да е, јас мислам дека може да имаме од учениците, на пр. тие можат да го аси- милираат текстот. Како и да е, може да се нотира дека оваа алатка за да може да биде ефективно употребувана, ученикот мора активно да работи со неа, мора да ги научи функциите и да се навикне на слушањето на синтетичкиот говор. Алатката текст-во-го- вор може да им овозможи на учениците да  го прочитаат материјалот којшто е надвор од нивните основни степени на читање додека ги усогласува нивните интереси и нивните способности за разбирање со слушање. Наставниците веруваат дека алатка како оваа им олеснува на учениците само кога тие ја имаат целосно усовршено техниката со што им се дава поголема независност и автоно- мија. Денес, наставниците сметаат дека тие го немаат потребното време за да им дадат поддршка на учениците на најдобар можен начин.

Размислувањето  на   ученикот е дека е голема придобивката да можеш да скенираш кој и да е текст и истиот да го прочиташ... тојстана свесен колку е лесно да се работи апликацијата и колку екорисна.

Учениците кои успеаја ефективно да ја користат технологијата покажаа мотивација за читање и пишување со помошната техно- логија. Некои ученици се очекува да бидат само одржливи при користењето на техноло- гијата за пишаните училишни задачи, додека останатите нема да продолжат да ја упо- требуваат технологијата.

Мојот ученик кажа директно дека апликацијата ќе ја употребува и дома – мама ги чита сите мате- матички проблеми за мене кога ја пишувам домашната работа... но не и оваа недела. Јас ќе се обидам сам дома.

Жолтиот маркер при читањето на зборовите прави да е  полесно да го следам текстот. Мојот уче- ник сметаше дека ќе добиеогромна помош одапликацијата.

Во овој момент, за мојот уче- ник треба повеќе време да чита со помош на апликацијата отколку кога чита сам. Јас мислам дека тоа може да се смени со текот на вре- мето кога ќе се зголеми големината на текстовите.

Учениците открија дека со употребата на апликацијата текст-во-говор, тие избираат  да читаат (слушаат) поголем дел од текстот отколку кога тие би избрале да читаат когаби читалесамите.

Мојот ученик кажа декаупотре- бата на апликацијата му помогнада избере да прочита поголем текст, отколкукоганебијакористелапли- кацијата. Задачата беше дизајни- рана за ученикот да може да избере различни нивоа со постепенозголе- мување на количината натекст.

2.      Резонирањето на наставниците за проширените можности за изучување на јазикот со употреба на мултифункционалниапликации

Наставниците споменаа широк опсег на можности за апликацијата да ги поддржи учениците во различни наставни  ситуа-  ции, како што е изучувањето на нов јазик. Она што е битно е способноста да се слуша новиот јазик, кој според наставниците, може да ги поддржи учениците при изучувањето на јазикот. Кога текстот е прочитан сопомош на апликацијата, наставниците гледаат на можноста за учениците кои можат да изучу- ваат  нови јазици да слушнат нови зборови   и концепти на изговор, но истовремено тие имаат негативен став бидејќи читањето со апликацијата се прави безпрозодија.

Мојот ученик на кој швед- скиот јазик е втор јазик за изучу- вање, директно ми кажа дека ќе користиапликацијазановизборови бидејќи не знае како да ги акцен- тира силабусите... само сенадевам, апликацијата точно ќе ги изговара зборовите.

Иако апликацијата текст-во-го- вор не функционира 100%,доволно е добра за мојот ученик, додека го слуша текстот да се коригира изго- ворот пред тој самиот да го про- чита истиот текст.  Ученикот,  кој не е во Шведска долго време, сега ја користи апликацијата за пишу- вање на домашната работа, а прет- ходно добиваше помош на учи- лиште бидејќи не постои проблем со знаењето, туку со разбирањето на јазикот. Апликацијата функцио- нирадобро.

Мојот ученик нема никој во својот дом којшто ќе чита на швед- ски.Затоасметадекаапликацијатае добра да се користи дома зачитање текстови на шведскијазик.

Дискусија

Истражувањата покажаа дека евозможно да се развие способноста за читање кај многу ученици, но не сите ученици постигнуваат соодветни вештини за читање и покрај инди- видуализираните интервенции. Иако едука- торите би сакале да ги подобрат основните вештини на учениците колку што е можно повеќе, не сите ученици се способни да достигнат позначајни вештини за  читање  (2, 11, 23). Ова истражување ја проучува компензацијата од употребата на алатката текст-во-говор која им овозможува на учени- ците пристап до содржината на текстовите и покрај нивните тешкотии при декодирањето на текстовите.

Резултатите треба да се интерпретираат во светло на компензирачките можности што  имaгинудиновата технологија на учениците. Ова истражување е насочено кон 26 специјални едукатори кои првпат про- баа нова алатка од помошната технологија заедно со нивните ученици. Нивните изјави за искуствата главно се позитивни, иако е тешко да се даде прецизна проценка за крај- ниот исход од употребата на оваа алатка со една употреба. Како и да  е,  наставниците  во ова истражувањеу кажаана важно стаза

Introduction

Over the past decades, technology has been considered an essential tool for providing equal accessibility and opportunities  for  students with disabilities. The term assistive technology is generic and used to describe assistive, adap- tive and rehabilitative hardware and software for people with varying degrees of disability. Essentially, these technologies are aimed at assisting or expanding human functions orcapa- bilities. Assistive technology has the potential  to enable people with disabilities to live, learn and work more independently through the appli- cation of specialized technologies that reduce, eliminate, or minimize the impact of a disabil- ity (1 p. 1). Assistive technology for support- ing reading and writing ability among students with difficulty in learning the written language (1)is concerned with both assimilating (reading) and communicating (writing) text. A new type of technology for mobile devices evolved and emerged in the late 2000s using  tablets  and smartphones, where various applications (so-called “apps”) can be easily downloaded to support reading and writing. They include scan- ners, text-to-speech technology, spelling sup- port, speech-to-text software, i.e. for speaking instead of writing texts. Apps are often more user-friendly than tools that were first designed for computers. This means in principle that peo- ple having problems with written language can always,via support from tablets or smartphones, be able to assimilate and communicate texts. ‘For most of us, technology makes things easier. Forapersonwithdisability,itmakesthingspos- sible’ (2 p. 241). The specific aim of this study was to investigate in what way a multifunction application (Prizmo Go) which primary func- tions are scanning text and synthesizing speech, for iPhone/iPad and Android had the potentialto provide assistance for students with reading dif- ficulties. In this study, the focus is on the teach- ers› perceptions when their students used this specialtool.

The process of digitization of the schooland

teaching is ongoing. Digitization brings chang- ing conditions for teachers› work and teaching. The technology itself has some significance, but more important is how it is used to affect stu- dents› learning. There is still a lack of scientific evidence about using assistive tools in  train- ing and compensating for reading and writing problems among compulsory school students, and this gap has to be filled by scientifically designedstudies(3,4).However,ametastudy

(5) shows that the use of assistive technology gave a moderate effect on reading ability, and that training to use the devices in smallergroups gave better results than in large groups. Archer and colleagues (6) compiled results from three previous metastudies, and they also found small significanteffects,howmuchthestudents›read- ing capacity improved was due to the amount  of training and to the support that the students achieve. If those two conditions were  taken  into account the effect sizes went from small to moderate.

Presentingreadingmaterialorallyinaddi-

tion to presenting it in a traditional paper format removes the need to decode the printed words and therefore has the potential to help students with reading disabilities better comprehend written texts. Although use of AT has many positive effects, there is no clear evidence from previ- ous studies about using this type of AT with the purpose of improving decoding ability (5, 7, 8). There is currently much more evidence for the effectiveness of using one of the phonic-based methods(systematictrainingofthelinkbetween letter and letter sounds). However, there is evi- dence that the use of this type of assistive tech- nology is very important in compensating for decoding difficulties where the apps are used   to facilitate knowledge retrieval and knowledge reporting (8).

Thetext-to-speech tool is a programor app

that can read texts on a screen-on the computer, on the mobile or on a tablet. The voices are synthetic, and in most text-to-speech tools you can choose reading speed and different voices. Grunér and colleagues (7) examined how the use of text-to-speech influenced reading speed and comprehension in younger and older stu- dents with dyslexia. They also explored which students received the greatest benefit from  using text-to-speech: how good the text com- prehension was without using a text-to-speech tool, the students’ concentration ability, and their own perception of text-to-speech. 49 stu- dents (26 boys and 23 girls) who met the crite- ria for dyslexia in grades 3-9 participated in the study. Two similar, age-appropriate texts were used and the students were randomly assigned to either first read one of the texts out loud and then read the second text with a text-to-speech tool where a marker followed by the text, or to first read with the text-to-speech and then read aloud themselves. All texts were divided into paragraphs and after each paragraph questions were asked about the content, which the stu- dents answered orally. The results showed that all students increased their reading speed and this was significant for both older and younger students, with a large effect size: Without using text-to-speech, the texts took on average 405 seconds to read and with text-to-speech it took on average 170 seconds. The text-to-speech technology thus made  the  pupils  increase  their reading speed on average by 238% com- pared to when they read out loud themselves. Furthermore, the results show that if you have good reading comprehension and (for older stu- dents) are good at concentrating, then text-to- speech tools does not help so much. Two previ- ous studies (9, 10) have shown similar results.A recent meta-analysis from 2018 (11) showed an increase in quantity and quality of studies inves- tigating the effectiveness of text-to-speech tools on reading comprehension, and that, overall, text-to-speech technologies may assist students with reading comprehension. In this study we focus on the teachers perspective when having students with reading difficulties using the text- to-speech tool. The use of applications as assis- tive technology may indirectly have a positive impact both on word decoding and readingcom- prehension, as motivation, interest and time for text reading increase (12, 13, 23). 

A multi-functional app

In this study a multi-functional application for smartphones and tablets called Prizmo Go was used. The reason for this choice is that this app, unlike previous assistive technology, com- bines several functions, and therefore it is inter- esting to study. Prizmo Go is an OCR (Optical Character Recognition) reader with built-in text- to-speech technology. This app is compatible with smartphones and tablets. It´s primary func- tions are scanning text and synthesizing speech. A supporting function in this text-to-speech tool is that a yellow rectangle marks the words that are spoken (a “Karaoke feature”). This feature makes it easier to accompany the spoken text if desired. Prizmo Go is free and has both OCR

nd text-to-speech functions; and Prizmo (with additional functions) costs $9.99. First users take a picture of the document and then the app quicklyscansthetextinthedocument,thenwith the push of a button, the user can listen to the scanned text. The words are also highlighted as they are being read. This app also allows users to select sections of the scanned text.

Method

Participants

Twenty-six special education teachers par- ticipated in this study. Everyone attended a course on reading and writing development at the Linnaeus University. All participants work at different schools within a region in south Sweden, 18 worked at elementary schools and 8 in upper secondaryschools.

Procedure

All special education teachers chose a stu- dent they were already working with in their schools, with decoding difficulties or dyslexia. The instruction to the participating teachers  was to use the app Prizmo Go (photographing/ scanning/reading (listening)), together with the student on a text that would have been challeng- ing for the student to decode and understand on their own. For example it could be a task with a lot of text in mathematics or a shorter text from a book in social science or natural science. The text was photographed, scanned and listened to together with the student. The instruction to the teachers was to investigate if the content of the text became available to the student so that the student could understands the text›s content and messages when the app is compensation for the difficulties in decoding. All the teachers wrote down their reflections on how the app worked and what merits and pitfalls/pros and cons that might exist when using a text-to-speech tool.

Analysis

All 26 participants wrote down their reflec- tions on 1-2 pages and we have analyzed and categorized them. Their reflections ranged  from concrete descriptions of what they did in the teaching situation to more general thoughts they had about teaching. A qualitative content analysis of the material was carried out and the material was divided into themes (14). The texts were searched to find statements of a similar nature, or those perceptions stood against each other, for the purpose of forming themes. After further reading, the material was analysed based on the theoretical assumptions of the study and the central theoretical concepts. The linguistic communication is in the center of the qualita- tive content analysis, with a particular focus on the content and meaning. The collected mate- rial has been handled as a whole, which means that no thorough analyses have been made of whether individuals change or substantiate their arguments through the different parts of the  text. The following themes were found among the reflections: 1 Need for support and train- ing – the teachers’ perspective, 2. To assimilate text – student independence, coping strategies, autonomy and motivation and 3. Teachers rea- soning of expanded language learning oppor- tunities with a multifunctional app. The quotes are chosen so that they reflect the breadth of the answerstoeachstatement.The examples quoted come from 15 of the respondents. Responses that are similar to each other/interactively have been deliberately deleted to make reading more accessible.Expressions of spoken language such as humming and short breaks have been deleted when the quotes arereproduced.

Results

The results have been compiled under three themes. The first deals with the teacher›s role when it comes to initiating and supporting the students in the use of this type of assistive tech- nology. The second highlights aspects of thestu- dent›s independence, autonomy and motivation when using the text-to-speech tool. The third theme concerns teachers’ reasoning about assis- tive technology and opportunities for the acqui- sition oftext.

1.      Need of support and training – the teachers’perspective

Many students needed a lot of support to learn to use the technology, and to make it work in the school context. Continuous support and comprehensive training are considered a pre- requisite for the technology to work. According to the teachers, support is required in several different ways. Teachers need to help students to edit single words that photographed and scanned incorrectly. The teachers then empha- sizethatthissupportisparticularlyimportantfor youngerstudentswhocannotuseitontheirown. Teachers therefore need to be active and present with the student. Teachers argue that they think the app itself is easy to use and to work with if they use it together with thestudent.

I had to edit some single words in two of the three scanned texts when the app was reading errors. I did not see any major problems, as the texts were short and I as an educatorpartic- ipated in the use of the app. However, I think that it may be a problem for    a younger student to use the app as    a tool without the help of an adult. Older students may be able to edit single words themselves..... By the way, I would say that the app is easy to use.

Several teachers said that the students thought that the speech was monotonous to listen to. The teachers say that they need to sup- port the students in making the listening of read text into a habit. In other words, using assistive technology needs to be trained by the student and supported by the teacher for an extended period of time for the student to become an experienced user. Teachers describe how they also need to show that the app can facilitate the learner›s learning and thus increase their moti- vation to use the app. Other teachers also dis- cuss how the app›s monotone reading could be particularly challenging for students withautism spectrumdisorders/ADHD.

My student thought the voice sounded monotonous and boring to listen to. I think if the student is not

used to using assistive technology that can be a disadvantage. A student who understands the gains from using technology may probably ignore the fact that it soundsmonotone.

The  girl  looked  a  bit   doubt- ful while listening, but was able to explain the content after listening. She thought the read-out text sounded like a robot voice. Here I see a pitfall with Prizmo Go regarding the syntac- tic awareness and prosody of reading which can affect the  understanding of the text as compared to whether a teacher reads the text to thestudent.

I would not be able to use this app with some of my other students with autism and ADHD who are sensitive to the voice tone or prosody which sounds strange in the app. Some of my students would not be able to lis- ten to this, but they would only focus on how disturbing the intonationis.

Teachers› ability to determine when an app like Prizmo Go achieves its educational pur- pose to increase learning opportunities for the students was also highlighted. The teachers dis- cuss how they need to have the skills to choose from a variety of digital tools for different edu- cational purposes. They describe how Prizmo Go can fulfill a good educational function, but working with the app needs to be evaluatedcon- tinuously and that other digital options alsoneed to be included in the educational environment.

I think Prizmo Go can  be  used as an assistive tool, but other options should not be forgotten. A variety of different tools are good... that you look at what you want to practice right now and then.

In addition, it is important to con- tinuously evaluate, as in other activ- ities, the use of assistive technology and whether it is the right tool for that child so that it helps the student to read and write.

Teachers believe that the students under- stand the content of the text better when the Prizmo Go app is used for reading compared   to when the student decodes the text on their own. Teachers believe that the app contributes to improved understanding of the text when the student listens to the text while the text is high- lighted and read out loud. According to state- ments, students have had more opportunities to answer questions about the text and explain the purpose of the text. It is not only the student›s increased understanding, as highlighted by the teachers, but also the student›s increased con- centration on the text and its content.

A student in grade 7 with reading and writing difficulties initially read 

a small text that was taken from a survey material in Swedish for grade

7. The level was too difficult for the student who usually read material for grades 4-5. He would orally re-read the writer’s purpose with the text, which was a contribution to a news- paper, but then had difficulty in get- ting a context. He mentioned some keywords but could not develop them more. He then read / listened to the text simultaneously through the app Prizmo Go, which resulted in a com- pletely different understanding. He could focus and he understood the text considerably better. He could answer the questions and explain the purpose of the sender.

He had understood the meaning of the text and he had not put all his energy on decoding. He could take part in a better way. I think the con- tent became available to him and that the app compensated for his slow decoding.

A benefit to this app may be that the student can maintain focus  on  the text and that the student gets the opportunity to remember the text.

2.      To assimilate text – student indepen- dence, coping strategies, autonomy andmotivation

The results show that for some students the technology worked as intended, i.e. they can assimilate text. However, it can be noted that   in order for this tool to be used effectively, the student must work actively with it, learn the functions and get used to listening to asynthetic speech. Text-to-speech tools may enable stu- dents to read material that is beyond their basic word-reading level while matching their inter- ests and listening comprehension abilities. Teachers believe that a tool like this makes it easierforthestudentsonlywhentheyhavemas- tered the technique fully giving greater inde- pendence and autonomy. At the present time, teachers do not feel that they have the time that would be needed to support the students in the best possible way.

The student thought it was a great merit that you could scan any  text andgetsitread.Hebecameaware

of how easy it was to pick up the app and quickly get a useful tool.

Students who managed to use the technol- ogy effectively showed motivation to want to read and write with assistive technology. Some students are expected to be self-sustaining in writing-based school assignments using the technology, while others would not continue to use the technology.

My student  said  directly  that this will I use at home too – mom is reading all the math problems for me when we have homework... but not this week then I›ll try this athome.

The yellow mark of the read word made it easy to come along with. My student experienced that he had great help from the app.

At the moment it is, for my stu- dent, more time consuming with the app than reading on her own, I think it may change over time as the text masses increase.

Students discovered that by using the text- to-speech technology, they chose to read (listen to) a larger passage of text than they wouldhave chosen if they had read by themselves.

My student said that using the app, he chose to read a longer text  than if the app had not been used. The task was designed so that students could choose different levels with incrementally increasing the amount of text.

3. Teachers reasoning of expanded lan- guage learning opportunities with a multifunctional app.

Teachers mentioned a range of opportuni- ties for the app to support students in different learning situations, such as learning new lan- guages. What is highlighted is the ability to just listen to the new language, which, according to the teachers, can support supporting students› language learning. When the text is read in the app, teachers see it as an opportunity for multi- lingual students to just hear new words and con- cepts pronounced, but at the same time they are doubtful as the reading is done without prosody in the app.

My student who has Swedish as her second language directly said that she would use the app for new words as she did not know how to empha- size the syllables…. just hope the app pronounce correctly.

Although the text-to-speech tech- nology does not work to 100%, it›s good enough for my student, while listening to a text, to get a correct pronunciation before reading the text on his own. The student, who has not been in Sweden for a very long time, now uses the app for home- work, before she received help with her homework at school - since there is no problem with the knowledge but only with language understanding, the app works well.

My student has no one at home who can read Swedish for her so she thought this app was very good to use on Swedish texts at home.

Discussion

Intervention  studies  have  shown  that  it  is possible to develop the reading ability of many students, but all students do not achieve adequate reading skills despite individualized interventions. Although educators would like to improve students’ basics skills as much as pos- sible, not all students are able to reachproficient reading skills (2, 11, 23). This studyinvestigates compensation using a text-to-speech tool that enables students to access the content of texts despite their decoding difficulties. The results need to be interpreted in the light of the com- pensating opportunities that the new technology can offer these students. This is a compensa- tion-oriented study where 26 special education teachers tried a new assistive technology tool withastudentforthefirsttime.Theirstatements about the experience were predominantly posi- tive, although it is difficult to make an accurate assessment of the outcome after using the tool only once. However, the teachers in this study point out the importance of the student›s abil- ity to determine in which situations compensa- tion via text- to-speech tools is necessary and   in which situations their own reading skills are adequate.

Researchin dicates that any effects of assistive technology dependg reatly on how you use the tools you have.Research shows that students with reading and writing disabilities often need more support to effectively use the assistive technology compared with those with typical reading development. An Ipad or Chromebook itself will never be enough to compensate or improve reading skills. Having supportive and knowledgeable technical help with the software, particularly at school, increases students’ ability to use and integrate this technology effectively into their daily lives (15, 16). In line with the results of a study by (17) teachers in this study who work with older students with reading dis- abilities state that their students are relatively accurate at decoding but are slow readers and may be unable to keep up with reading assign- ments. This becomes increasingly challenging as students move into more advanced courses (i.e., college reading).

The results from this study are in line

with what (7) found in their study that what is important is that the speed of getting through a text increased significantly with text-to-speech technology as compared to reading, even for older students. Therefore, for older students with dyslexia, the compensatory effect of get- ting through larger text material can be the most important benefit of using text-to-speech tech- nology. Use of text-to-speech technology thus has good evidence to compensate for decoding difficulties and allow students to put their effort into understanding the texts they read - which  is extremely important in knowledge acquisition (i.e. reading texts from the internet or scanning material) and knowledge reporting (i.e. to be able to get questions or texts read, to read their own text) (7, 18, 23).

However,   pupils   with   languagevulnera-

bilitiesneedsupportinusingdigitalresources

- tools, digital media and apps are not enough. Onthecontrary-thestudentswiththegreatest

need may be those who use these resources the least (19) and linguistic ability of language impairment students also correlated with «com- puter fear»- students with poorer language skills were less computer-friendly than those withbet- ter linguistic skills (20). This is in line with the result in this study that shows the importance of teachersandotheradultssupportingthestudents in the use of computers, tablets and interactive apps and teaching materials: where students with typical language development can learn through trial and error, students with language disturbance need more guidance. The teachers in this study testify that students need support  in using alternative technologies, including such a relatively simple technology as text-to-speech tools. It may take some time to get used to new ways of working, and research shows that stu- dents who need to use the tools most will need the most support in learning to use them inde- pendently. The motivation to read longer texts increased, as has also been shown in other stud- ies that have focused on how using assistive technological may motivate reading impaired pupils to engage in activities involving reading (21, 22)

The results also show that students who

did not have Swedish as their first language found this text-to-speech tool useful to help  with the pronunciation of words and phrases. There is very little research on the use of text- to-speech technology in second language learn- ing. However, the results here indicate thatthere could be unutilized potential here, as several teachers express that they see a benefit in the use of text-to-speech for those students who are learning a new language.

Conclusion

To sum up – the teachers in  this  study  were predominately positive about the mobile text-to-speech accommodation device to com- pensate for reading difficulties in an applied school setting and they perceived the students as being independent when using text-to-speech functions.Theimpactoftext-to-speechusageon expanded language-learning opportunities and increased reading speed were the most import- ant benefit of using this technology according  to the teachers. However,  the  teachers  must  be given the opportunity to learn and acquire new technology, and students who need it must receive a lot of support in learning and using the technology, in order to increase communicative participation in practice and widen the possibili- ties of making their voice heard.

проблем со помладите учениципри употребата на апликацијата како алатка без помош од возрасна лич- ност. Постарите ученици може се способни сами да обработат збо- рови... Патем, јас би рекол дека апликацијата е лесна заупотреба.

Неколку наставници кажаа дека учени- ците мислат дека говорот е монотон за слу- шање. Наставниците сметаат дека треба да ги поддржуваат учениците со целслушањето на пишан текст да им стане навика. Со други зборови, употребата на помошнатехнологија треба да биде корисна на учениците иподдр- жана од наставниците во подолг временски период за да станат учениците поискусни во нејзината употреба. Наставниците опишу- ваат како тие треба да покажат дека аплика- цијата може да им помогне на учениците при учењето и на тој начин да ја зголеми мотива- цијата за употреба на апликацијата. Другите наставници дискутираа дека монотоното читање од страна на апликацијата може да биде особено предизвикувачко за учениците соаутизам.

Мојот ученик мислеше дека гласот звучи монотоно и досадно за слушање... јас мислам, ако учени- кот не е навикнат на употребата на помошна технологија, истата може да биде контрапродуктивна. Еден ученик кој ја разбира придобивката од употреба на технологија може да го игнорира фактот дека истата звучимонотоно.

Девојчетоизгледашемалкусом ичавододекаслушаше,номожеше да ја објасни содржината по слу- шањето на текстот. Таа мислеше дека читањето на текстот на глас звучи како глас на робот. Овде гле- дам проблем со Prizmo Go вооднос на синтетичката свесност и прозо- дија при читањето што можат да влијаатврзсфаќањетонатекстотво споредба со тоа кога наставникот им го чита текстот научениците.

Јас нема да можам да ја упо- требувам оваа апликација со дел од другите ученици кои имаат аути- зам, кои се сензитивни на тонот на гласот или прозодијата, кои звучат чудно на апликацијата. Некои од моите ученици нема да можат  да го слушнат ова, но тие се фокуси- раат на тоа колку е вознемирувачка интонацијата.

Исто така беше подвлечена способноста на наставникот да утврди кога една аплика- ција како Prizmo Go ги постигнува образов- ните цели за зголемување на можностите за учење кај учениците. Наставниците диску- тираат како тие треба да имаат вештини за избор од различните дигитални алатки за различни едукативни цели. Тие опишуваат како Prizmo Go може да исполни голем број едукативни функции, но работата со апли- кацијата континуирано треба да биде евалу- ирана и дека другите дигитални опции исто така треба да бидат вклучени во едукатив- ната околина.

ЈасмисламдекаPrizmoGoможе да се користи како помошнаалатка, но не треба да се заборават другите опции. Голем број различни алатки се добри... кога бараш нешто со кое сакаш да работиш сега итогаш.

Во прилог, значајна е конти- нуираната евалуација, како и кај другите активности, употребата на помошната технологија и дали тоа е вистинската алатка за детето зада може да му помогне на ученикот да чита ипишува.

Наставниците веруваат дека учениците подобро ја разбираат содржината на текстот кога ја  користат  апликацијата  Prizmo  Go  за читање, во споредба кога тие самите го читаат текстот. Наставниците веруваат дека апликацијата придонесува во подобрувањето на сфаќањето на текстот кога ученикот го слуша текстот додека истиот тој е подвлечен и прочитан на глас. Според изјавите, учени- ците имаат повеќе можности заодговор на прашањата за текстот и ја објаснуваат целта на текстот. Не е само зголеменото сфаќање на текстот од страна на учениците, како што е наведено од наставниците, туку исто така сезголемуваиконцентрацијатанаучениците за текстот и неговатасодржина.

Ученик во 7 одделение со теш- котии во читањето и пишувањето првично прочита мал текст што беше извадок од анкетен материјал на шведски јазик за 7 одделение. Тој степен беше претежок заучени- кот кој вообичаено чита текстови за 4-5 одделение. Тој усно ја препро- читува целта на авторот во текстот, што се однесува на еден  весник, но потоа имаше тешкотии да ја каже содржината на истиот. Тој спомена неколку клучни зборови, но не можеше да сврзе повеќе збо- рови. Потоа, тој го прочита/слушна текстот со помош на апликацијата Prizmo Go, што резултираше со целосно поразлично сфаќање на текстот. Тој можеше да се фокусира и многу подобро да го разбере тек- стот. Тој можеше да одговори на прашањатаидаобјасникојаецелта наавторот.

Тој го разбра значењето на текстот и не ја искористи целосно својата енергија за  декодирање.  Јас мислам дека содржината стана подостапна за него и дека аплика- цијата го надомести неговотобавно декодирање натекстот.

Користа од оваа апликација може да биде тоа што учениците може да останат фокусирани на текстот и тоа што учениците имаат можност да го запомнат текстот.

1.      Асимилација на текстот– независност научениците, стратегии за справување, автономија имотивација

Резултатите покажаа дека технологијата функционира за тоа што е наменета, за некои способноста на учениците да утврдат во кои ситуации е неопходно да се користи алатката текст-во-говор и во кои ситуации треба да се користат нивните способности за читање.

Истражувањето укажува дека секој ефект на помошната технологија зависи од тоакако се користат овие алатки. Истражувањето покажа дека учениците со тешкотии во читањето и пишувањето често имаатпотреба одпоголемаподдршказаефективнаупотреба напомошнататехнологијавоспоредбасотие што немаат тешкотии. Ipad или Chromebook сами по себе никогаш нема да бидатдоволни за компензација или подобрување на вешти- ните за читање. Соодветната техничка помош со софтвер, особено  на  училиште,  ја зголемува способноста кај учениците за употреба и интеграција на оваа технологија, ефективно во нивното секојдневие (15, 16). Во согласност со резултатите од истражу- вањето, наставниците во ова истражување коиработатсодругиученицисотешкотииво читањето укажуваат дека нивните ученици се релативно прецизни во декодирањето, но се бавни во читањето и не можат да гиследат задачите за читање. Ова е особено предизви- кувачко за учениците кои продолжуваат со своето образование во понапредни курсеви (високо образовночитање).

Резултатите од ова истражување вооднос на (7) тоа што открија тие е брзината што значајно се зголемила за да се прочита еден текст со помош на технологијататекст-во-го- вор во споредба со обичното читање, дури и кај постарите ученици. Затоа, кај постарите ученици со дислексија, најголемиот ефект може да биде читањето на поголеми тек- стови како најголема корист од употребата на технологијата текст-во-говор. Употребата на оваа технологија дава добри резултати при компензацијата кај тешкотиите за деко- дирање на текстот и им овозможува на уче- ниците да го насочат својот напор кон раз- бирање на текстот што го читаат, што е од особено значење во собирањето на знаења (на пр. читањето на материјали од интернет или скенирани материјали) и известувањето за она што го научиле (на пр. да дадат одго- ворнапрашањатаисамидагичитааттексто- вите) (7, 18,23). 

Како и да е, учениците со јазични бари- ери имаат потреба од поддршка во употре- бата на дигиталните алатки, дигиталните медиуми и апликациите. Спротивно на тоа, учениците кои имаат најголема потреба од овие алатки најмалку ги употребуваат (19)   и кај учениците кои имаат лингвистички тешкотии се поврзуваат со страв од компју- тер, учениците со послаби лингвистички вештини беа помалку пријателски насочени кон компјутерите отколку оние со подобри вештини (20). Ова е во согласност со резул- татите добиени од ова истражување кои ја покажуваат важноста на наставниците и поддршката од повозрасните при употребата на компјутерите, таблетите и интерактив- ните апликации во наставната материја од страна на учениците, додека учениците со типичен јазичен развој можат да учат по пат на обиди и грешки, учениците со тешкотии при учењето имаат потреба од поголема под- дршка. Наставниците во ова истражување сведочат дека учениците имаат потреба од поддршка при употребата на алтернативните технологии, вклучувајќи ги и едноставните алатки, како што е текст-во-говор. Можеби ќе биде потребно определено време за тие  да се навикнат на новите начини на работа. Истражувањата покажуваат дека учени-  ците кои имаат потреба од овие алатки ќе имаат потреба од поддршка за да научат како да ги употребуваат независно од другите. Мотивацијата за читање поголеми текстови се зголеми, што исто така е прикажано и во други истражувања кои се фокусираат на тоа како треба да се употребува помошната тех- нологија при мотивацијата на учениците кои имаат тешкотии во читањето (21,22).

Резултатите,истотака,покажуваатдека

учениците на кои шведскиот јазик не им е прв јазик сметаат дека алатката текст-во-го- вор е корисна во изговорот на зборовите и фразите. Многу е мал бројот наистражувања за употребата на технологијата текст-во-го- вор при изучувањето на втор јазик. Како и да е, резултатите од ова истражувањеукажуваат дека може да има потенцијал во овие техно- логии, како што и неколку наставници кажаа дека тие ја гледаат користа од употребата на оваа технологија за оние ученици кои изучу- ваат нов јазик.

Заклучок

Да сумираме, наставниците во ова истражување главно се  со  позитивен  став за мобилните апликации текст-во-говор и нивната компензација при тешкотиите во читањето во соодветна училишна поставе- ност и тие укажуваат на независноста кај учениците при употребата на функциите од оваа технологија. Влијанието на употребата на текст-во-говор во зголемување на настав- ните можности и зголемување на брзината на читање се најзначајна корист од употре- бата на оваа технологија, а во согласност со наставниците. Како и да е, на наставниците треба да им се даде можност да научат и да добијат нова технологија, и на учениците на кои им е најпотребна треба да добијатголема поддршка при учењето како да сеупотребува оваа технологија, со цел зголемување на комуникативната партиципација во практи ката и во проширување на можноста да бидат слушнати нивните гласови.