КРИМИНАЛИТЕТ КАЈ МАЛОЛЕТНИТЕ ЛИЦА СО ИНТЕЛЕКТУАЛЕН ДЕФИЦИТ

Зоран КИТКАЊ

Филозофски факултет,
Институт за дефектологија, Скопје

CRIMINALITY AT MINORS WITH INTELLECTUAL DEFICIENCY

Zoran KITKANJ

Faculty of Philosophy, Institute of Special Education and Rehabilitation, Skopje

Примено: 29. 05. 2009
Прифатено: 19. 06. 2009
UDK: 316.624-053.6

Received: 29. 05. 2009
Accepted: 19. 06. 2009
Best practice article

Резиме

Abstract

Целта на овој труд  е да се прикаже учеството и структурата на рецидивизмот кај малолетните лица со интелектуален дефицит во вкупната маса на малолетничкиот криминалитет во Македонија од пенолошки аспект. Во истражувањето се опфатени 62 испитаника кои се на издржување на казна малолетнички затвор или заводска мерка упатување во воспитно-поправен дом. Од вкупниот број на малолетници кои се на издржување на една од горе споменатите санкции, малолетните лица со потпросечен IQ застапени се со 56,4%. Прикажаното учество е во пенолошка смисла (се однесува на малолетниците кои се на издржување заводска мерка ВПД или казна малолетнички затвор) што не значи дека оваа категорија на малолетни престапници со толкав процент учествуваат во вкупниот број на пријавени, обвинети и осудени малoлетни лица. Според резултатите од истражувањето може да се констатира дека заостанувањето во интелектуалниот развој е индикатор за делинквентно однесување, но во ниеден случај не може да биде пресуден или најзначаен криминоген фактор. Од вкупниот број на малолетни престапници со интелектуален дефицит 80% се повторници во кривично-правна смисла. Загрижува фактот што 56% од потпросечните малолетни престапници за првпат во судир со законот дошле до 14-та година од животот, односно како категорија на деца.

The aim of this paper is to present, from penological aspect, the involvement and structure of recidivism at minors with mental deficiency within the whole area of juvenile criminality in Macedonia. The research covers 62 subjects who pay the penalty in juvenile penitentiary or institutional measure directing to correctional institution for minors. Of the total number of minors who hold one of the above-mentioned sanctions, minors with lower average IQ are presented with 56.4%. The shown involvement is in penological terms (refers to minors who hold institutional measure correctional institution for minors or penalty - juvenile penitentiary) which does not mean that this category of juvenile delinquents participate in such percent in the total number of reported, accused and convicted minors. According to the research results it can be concluded that falling behind in intellectual development is an indicator for delinquent behavior but in no case it can be crucial or the most important factor for criminality. Of the total number of juvenile delinquents with intellectual deficit, 80% are repeat offenders in criminal legal sense. It is of great concern that 56% of the under average juvenile delinquents defied the law for the first time before the age of 14 years that is as children.

Citation:Kitkanj Z. Criminality at Minors with Mental Deficiency. J Spec Educ Rehab 2009; 10(1-2):72-83.

Клучни зборови: малолетни престапници, потпросечни, рецедивизам, санкции, кривични дела, социјално-пенолошки појави

Key words: juvenile delinquents, under average, recidivism, sanctions, criminal acts, socio-penological aspects

Адреса за кореспонденција:

Coresponding Address:

Зоран КИТКАЊ

Zoran KITKANJ

Универзитет  „Св. Кирил и Методиј” ,
Филозофски факултет,
Институт за дефектологија,
Крсте Мисирков бб, 1000 Скопје,
Република Македонија
email: zorank@fzf.ukim.edu.mk

“St Cyril and Methodius” University,
Faculty of Philosophy
Institute for Special Education and Rehabilitation
Bull. Krste Misirkov bb,
1000 Skopje, Republic of Macedonia
email: zorank@fzf.ukim.edu.mk