ФОНОЛОШКИ ВЕШТИНИ КАЈ ДЕЦАТА СО ПРЕЧКИ ВО ЧИТАЊЕТО

Маринела ДУРАНОВИЌ

Невзета САЛИХОВИЌ

Амела ИБРАХИМАГИЌ

Емина ТИЊИЌ

Факултет за едукација и рехабилитација, Тузла, Босна и Херцеговина

PHONOLOGICAL SKILLS AMONG CHILDREN WITH READING DISABILITIES

Mirela DURANOVIC

Nevzeta SALIHOVIC

Amela IBRAHIMAGIC

Emina TINJIC

Faculty of Education and Rehabilitation,

Tuzla, Bosnia and Herzegovina

Примено: 17.12.2010

Прифатено: 07.02.2011

UDK: 159:946.4-053.5

Recived: 17.12.2010

Accepted: 07.02.2011

Original Article

Резиме

Abstract

Главната цел на ова истражување беше да се ис­­питаат фонолошките вештини кај децата со преч­ки во читањето на босански/ хр­ват­ски/­срп­ски јазик каде секоја фонема е претс­тавена со графема која го следи фоно­ло­шкиот прин­цип. При­мерокот е составен од 15 деца со преч­ки во читањето и 15 деца без пречки во чи­тањето. „Дијаг­ностички сет за оце­ну­вање на го­ворот, јазикот, читањето и пишу­вањето кај де­цата“ е употребен за испитување на нивните фо­но­лош­ки­те способности. Фоно­­лошките веш­ти­ни кај де­цата се многу важни при уче­ње­то да читаат и пи­шуваат. Резул­татите од ова ис­тражување по­ка­жаа дека децата со пречки во читањето да­ва­ат посиромашни резултати во сите задачи кои ги испитуваа фонолошките веш­тини споредено со децата без пречки во чи­тањето. Резул­татите од ова истражување се усо­гласу­ваат со ре­зул­та­ти­те од други ис­тра­жу­ва­ња спроведени во дру­ги јазици и укажуваат на важноста на спо­ме­на­ти­те вештини при уче­ње­то читање на бо­сан­ски/­хрватски/српски ја­зик, како и значајноста на дефицитар­ните фо­но­лошки способности за ети­ологијата на теш­ко­тиите во читањето. Врз ос­нова на спро­ве­де­но­то истражување, може да се заклучи дека фо­нолошките способности се мно­гу значајни за стекнување на способноста на читање и пи­шу­вање.

The main purpose of this study was to examine the phonological skills among children with reading disabilities of the Bosnian/Croatian/ Serbian language, where each phoneme is represented by a grapheme following a certain phonemic principle. The sample consists  of 15 children with reading disabilities and 15 children without reading disabilities, where "The diagnostic set for examination of the speech, language, reading and writing abilities among children" was used for examination of their phonological capacity. Phonological skills in children are very important for reading and writing acquisition. The results of the study showed that children with reading disabilities achieved poorer results in all tasks examining the phonological skills, compared to children without reading difficulties. The results of our study comply with results of studies conducted for other languages. The study highlights the importance of the mentioned skills for acquiring reading skills in the  Bosnian/ Croatian/Serbian language and the significance of deficient phonological abilities for the etiology of reading disabilities. Based on the conducted study, it can be concluded that phonological skills are very important for acquiring reading and writing abilities.

Citation:Duranovikj M, Salihovikj N, Ibrahimagikj A, Tinjikj E. Phonological Skills Among Children with Reading Disabilities. J Spec Educ Rehab 2011; 12(1-2):86-99. doi: 10.2478/v10215-011-0007-5

 Клучни зборови: пречки во читањето, фоно­ло­шки вештини, фонетичка синтеза и ана­лиза

 Key words: reading disabilities, phonological skills, phonemic synthesis and analysis

Адреса за кореспонденција:

Невзета САЛИХОВИЌ

Универзитет во Тузла

Факултет за едукација и рехабилитација,

Тузла, Босна и Херцеговина

E-mail: nevzeta@gmail.com

Corresponding Address:

Nevzeta SALIHOVIC

University of Tuzla

Faculty of Education and Rehabilitation,

Tuzla, Bosnia and Herzegovina

E-mail: nevzeta@gmail.com