ЕФЕКТИ ОД РАЗВОЈНО-КОМПЕНЗАТОРНАТА ПРОГРАМА ВО РАБОТАТА СО ДЕЦА СО ТЕШКА МЕНТАЛНА РЕТАРДАЦИЈА

Горан АЈДИНСКИ¹
Татјана ТАКАШМАНОВА ²
Ристо ПЕТРОВ ¹
Драгослав КОПАЧЕВ¹

Филозофски факултет
Институт за дефектологија ¹
Институт за психологија ²

EFFECTS OF DEVELOPMENTAL–COMPENSATORY PROGRAMME IN ACTIVITIES WITH CHILDREN WITH SEVERE MENTAL RETARDATION

Goran AJDINSKI ¹
Tatjana TAKASHANOVA²
Risto PETROV ¹
Dragoslav KOPACHEV¹

Faculty of Philosophy
Institute of Special Education and Rehabilitation¹ Institute of Psychology ²

Резиме

Abstract

Трудот претставува приказ на една специфична лонгитудинално-емпириска студија за моделот и досега постигнатите резултати на планот на процесот на деинституционализација и интеграција на децата со тешка ментална ретардација од специјалниот завод Демир Капија во Република Македонија. Притоа презентираме определени искуства, сознанија, обиди за начинот на размислување и дејствување во процесот на социјализација, односно ресоцијализација и развојно-рехабилитациски, компензаторен третман на децата со тешка ментална ретардација кои подолго време живееле и се развивале главно во услови на институционален третман насочен многу повеќе кон згрижување, нега, а многу помалку кон развој и едукација или реедукација. Станува збор за интервентен модел кој с¡ уште се следи и надградува. Моделот секако дека ги почитува досегашните научни и стручни светски сознанија, но предизвикот е во тоа што целокупниот третман мора да биде насочен кон социо-културниот контекст на нашата земја.

This paper is a review of a specific longitudinal-empirical study for the model and so far achieved results of deinstitutionalization and integration of children with severe and deep mental retardation at the Special Institute Demir Kapija in Republic of Macedonia. At the same time we present certain experience, knowledge, attempts, our attitudes and activities in the process of socialization, precisely re-socialization and developmental-rehabilitation, compensatory treatment of children with severe and deep mental retardation who have lived and developed for a longer period mainly in conditions of institutional treatment, concerning much more accommodation and care and less development and education or re-education. This model is still in the process of following-up and improvement. The model, certainly respects the previous scientific and expert world-wide achievements, but the challenge is that the whole treatment is related to the socio-cultural context of our country.

Citation:Ajdinski G, Takashmanova T, Petrov R, Koachev D. Effects of Developmental–Compensatory Programme in Activities with Children with Severe Mental Retardation. J Spec Educ Rehab 2005; 6(3-4):61-76.

Клучни зборови: развојна програма, деца, тешка ментална ретардација

Key words: developmental program, children, severe mental retardation

Адреса за сепаратите:

Address requests for reprint to:

Горан АЈДИНСКИ

Горан АЈДИНСКИ

Универзитет "Св. Кирил и Методиј" Филозофски факултет
Институт за дефектологија
Бул. "Крсте Мисирков# бб
1000 Скопје, Република Македонија
E-mail: goran@fzf.ukim.edu.mk

University "St. Cyril and Methodius"
Faculty of Philosophy
Institute of Special Education and Rehabilitation
Bull. "Krste Misirkov" bb,
1000 Skopje, Republic of Macedonia
E-mail: goran@fzf.ukim.edu.mk