САМОПОЧИТТА НА ГЛУВИТЕ И НАГЛУВИТЕ ВО СПОРЕДБА СО АДОЛЕСЦЕНТИТЕ БЕЗ ОШТЕТУВАЊЕ НА СЛУХОТ ВО СЛОВЕНИЈА – КОНТЕКСТ НА СОЦИЈАЛНИ И КОМУНИКАЦИСКИ ФАКТОРИ

Дамјана КОГОВШЕК

Факултет за образование, Институт за дефектологија,
Универзитет во Љубљана, Р. Словенија

SELF-ESTEEM OF DEAF AND HARD OF HEARING COMPARED WITH HEARING ADOLESCENTS IN SLOVENIA – THE CONTEXT OF SOCIAL AND COMMUNICATION FACTORS

Damjana KOGOVSEK

Примено: 05.06.2015
Прифатено: 31.07.2015
UDK: 376-056.263-053.6(497.4)

Recived: 05.06.2015
Accepted: 31.07.2015
Scientific article

Резиме

Abstract

Цел: Студијата се фокусира на самопочитта на глувите и наглувите (Г/НГ) адолес-центи и на адолесцентите со нормален слух (АС) во Словенија. Целта е компа-рација на самопочитта меѓу Г/НГ и АС во однос на статусот на слухот, возраста, полот и компарација меѓу Г/НГ адолесценти во однос на комуникацијата и образованието. Се претпоставува дека глувите и наглувите адолесценти имаат пониско ниво на са-мопочит од нивните врсници кои слу-шаат.
Методологија: Крајниот примерок беше составен од 130 адолесценти поделени во две групи со методот на еднакви парови: 65 Г/НГ и 65 АС, врз основа на полот, возраста, националноста и образовната програма. Феноменот на самопочитта беше измерен со Розенберговата скала за са-мопочит, којашто беше преведена и адаптирана на словенечкиот знаковен јазик (СЗЈ).
Резултати: Резултатите покажаа значајни разлики во самопочитта меѓу Г/НГ адолесценти и АС. Г/НГ адолесценти во просек имаат понизок степен на самопочит од АС. Постојат разлики во самопочитта во однос на полот, а исто така и возраста од 16 и 20 години.
Г/НГ адолесценти коишто го користат говорот или занковниот јазик во кому-никацијата имаат повисока самопочит од оние што го користат претежно знаковниот јазик. Г/НГ во редовните училишта имаат повисок степен на самопочит од оние вклучени во посебните училишта.
Дискусија: Постојат разлики во начинот на самоперцепцијата меѓу адолесцентите. Самопочитта може да биде значаен услов за задоволство во животот.
ЗаклучокГ/НГ адолесценти искусуваат пониско ниво на самопочит во споредба со врсниците што слушаат.

Objective: The study focuses on the self-esteem of deaf and hard of hearing (D/HH) and hearing adolescents (HA) in Slovenia. The aim of this study is a comparison of self-esteem between D/HH and HA regarding the hearing status, age, gender, and the comparison among D/HH adolescents regarding communication and education settings. It is hypothesized that deaf and hard of hearing adolescents have lower self-esteem than their hearing peers.
Methods: The final sample included 130 adolescents who were split into two groups with the method of equal pairs: 65 D/HH adolescents and 65 HA, which were established on the basis of gender, age, nationality, and educational programme of schooling. The phenomenon of self-esteem was measured with the Rosenberg Self-Esteem Scale, which was translated and adapted into the Slovenian Sign Language (SSL).
Results: The results show significant differrences in self-esteem between D/HH and HA adolescents. D/HH adolescents have, on average, lower self-esteem than HA. There are differences in self-esteem regarding gender and also regarding ages of 16 and of 20.
D/HH adolescents who use speech or sign language in their communication have higher self-esteem than those who use mostly sign language. D/HH adolescents in mainstream schools have higher self-esteem than those included into a segregated form of schooling.
Discussion: There are differences among adolescents in how they view themselves. Self-esteem can be a significant predictor of life satisfaction.
Conclusion: D/HH adolescents experience lower self-esteem when compared with HA peers.

Citation: Kogovsek D. Self-esteem of deaf and hard of hearing compared with hearing adolescents in Slovenia – the context of social and communication factors. J Spec Educ Rehab 2015; 16(3-4):30-51. doi: 10.1515/JSER-2015-0010

Клучни зборови: самопочит, глуви и наглуви адолесценти, адолесценти што слуша-ат

Keywords: self-esteem, deaf and hard of hearing adolescents, hearing adolescents

Адреса за кореспонденција:
Дамјана КОГОВШЕК
Факултет за образование
Кардељева пл. 16, 1000 Љубљана
Словенија
E-пошта: damjana.kogovsek@pef.uni-lj.si

Corresponding address:
Damjana KOGOVSEK
Faculty of Education
Kardeljeva pl.16; 1000 Ljubljana
Slovenia
E-mail: damjana.kogovsek@pef.uni-lj.si