РАСТРОЈСТВА ВО ОДНЕСУВАЊЕТО
КАЈ АДОЛЕСЦЕНТИТЕ СО ЛЕСНА ИНТЕЛЕКТУАЛНА ПОПРЕЧЕНОСТ

Зоран КИТКАЊ¹
Емилија ГЕОРГИЕВА²

1 Филозофски факултет,
Институт за дефектологија, Скопје
2 Посебно основно училиште
„Иднина“ – Скопје

BEHAVIORAL DISORDERS IN ADOLESCENTS WITH MILD INTELLECTUAL DISABILITY

Zoran KITKANJ¹ 

Emilija GEORGIEVA²

1Faculty of Philosophy,
Institute of Special Education and Rehabilitation, Skopje
2Special Elementary School
“Idnina” –  Skopje

Примено: 28.06.2013
Прифатено: 02.09.2013
UDK: 364.622-056.3-053.6

Recived: 28.06.2013
Accepted: 02.09.2013
Original Article

Резиме

Abstract

Адолесцентите со интелектуална попреченост поради дефицитот во своето интелектуално функционирање се изложени на поголем ризик од појава на разни облици на растројства во однесувањето.

Adolescents with intellectual disabilities, due to deficits in their intellectual functioning, are exposed to even greater risk of developing various forms of behavioral disorders.

Цел: да се утврди ризикот од појава на растројства во  однесувањето кај адолесцентите со лесна интелектуална попреченост.

Goal: to determine the risk of emergence of behavioral disorders in adolescents with mild intellectual disability.

Примерок: адолесценти (211) со лесна интелектуална попреченост, воспитно-образовниот кадар во посебните средни училишта (39) и членови на стручниот тим (5). 

Respondents: adolescents (211) with mild intellectual disability, educational staff in special secondary schools (39) and members of the expert team (5).

Методи: дескриптивен метод, метод на компаративна анализа.

Methods: descriptive method, method of comparative analysis

Постапки: анкетирање и полуструктуирано интервју со воспитно-образовниот кадар и  стручниот тим.

Procedures: survey and semi-structured interviews with the educational staff and expert team.

Статистичка обработка на податоците: Windows-програмот R x C за анализа на табели на контингенција и тестот Fisher Exact, а како сигнификантни беа земени разликите на ниво на значајност од p<0.05.

Statistical data processing: Windows Tool R x C for contingency tables analysis and Fisher Exact Test, and as significant were considered the differences with significance level of p<0.05.

Резултати: Со статистичка обработка на податоците констатиравме дека училишниот успех влијае на појавата на несакано однесување (p<0.001).

Results: with the statistical data processing we came to the conclusion that the school achievements affect the emergence of undesired behavior (p<0.001). 

Заклучок: Констатиравме дека кај учениците се јавуваат различни форми на растројства во однесувањето за чии последици истите не се доволно информирани и многу ретко самоиницијативно започнуваат разговор за проблемот. Растројствата во однесувањето кај оваа категорија на ученици е мултифакторски условено, и тоа од видот на згрижување, временскиот престој во ученичкиот дом, училишните постигнувања, возраста и полот.

Conclusion: we came to the conclusion that different forms of behavioral disorders appear in students and they haven’t been sufficiently informed about the possible consequences and they rarely voluntarily initiate conversation in respect of the problem. The behavioral disorders in this category of students are conditioned by multiple factors by the type of housing, the duration of the period in a student home, the school achievements, the age and the sex.

Citation: Kitkanj Z, Georgieva E. Behavioral Disorders in Adolescents with Mild Intellectual Disability. J Spec Educ Rehab 2013; 14(3-4):7-21. doi: 10.2478/jser-2013-000810.2478

Клучни зборови: нарушувања во однесувањето, адолесценција, интелектуална попреченост

Key words: behavioral disorder, adolescence, mild intellectual disability

Адреса за кореспонденција:
Зоран КИТКАЊ
Филозофски факултет
Бул. ,,Гоце Делчев“ бр. 9 А Скопје
Е-пошта: zorank@fzf.ukim.edu.mk

Corresponding address:
Zoran KITKANJ
Faculty of Philosophy
Blvd. Goce Delcev No. 9 A, Skopje
E-mail: zorank@fzf.ukim.edu.mk