ВЛИЈАНИЕТО НА РАБОТАТА НА СПЕЦИЈАЛНИТЕ ЕДУКАТОРИ И РЕХАБИЛИТАТОРИ ВО РЕДОВНИТЕ УЧИЛИШТА ВРЗ ОДНОСОТ СО ВРСНИЦИТЕ НА УЧЕНИЦИТЕ СО ЗАДОЦНЕТ РАЗВОЈ

Милена НИКОЛИЌ,

Медина ВАНТИЌ-ТАЊИЌ,

Алма ДИЗДАРЕВИЌ

Факултет за едукација и рехабилитација, Универзитет во Тузла, Босна и Херцеговина

INFLUENCE OF SPECIAL EDUCATORS AND REHABILITATORS’ WORK IN REGULAR SCHOOL ON PEER RELATIONSHIP AMONG STUDENTS WITH DELAYED COGNITIVE DEVELOPMENT

Milena NIKOLIĆ,

Medina VANTIĆ-TANJIĆ,

Alma DIZDAREVIĆ

Faculty of Education and Rehabilitation, University of Tuzla, Bosnia and Herzegovina

Примено: 30.10.2012

Прифатено: 14.12.2012

UDK: 364-787.7:159.922.76-056.26

Recived: 30.10.2012

Accepted: 14.12.2012

Original Article

Резиме

Summary

Целта на истражувањето е да се согледа да­ли ра­ботата на специјалните едукатори и ре­ха­били­татори влијае позитивно на односот со врс­­ни­ците меѓу учениците со задоцнет ког­ни­ти­вен развој.

Акцентот беше ставен на квалитетот на при­ја­тел­ствата, социјалните компетенции и ан­ти­со­ци­јалното однесување. Истражувањето оп­фа­ти 150 ученици со забавен когнитивен раз­вој; 52 од нив имаат поддршка од спе­ци­јал­ни еду­ка­то­ри и рехабилитатори во ре­дов­но­то об­ра­зо­ва­ние, додека 98 ученици немаат так­ва под­дрш­ка. Квалитетот на при­ја­тел­ства­та беше про­це­нет со прашалник за ква­ли­те­тот на при­ја­тел­ства­та. За проценка на социјалните ком­пе­тен­ции и ан­ти­со­ци­јал­но­то однесување, беше упо­тре­бена Скалата за со­ци­јално од­не­су­ва­ње во учи­лиште. Раз­ли­ки­те во групата беа ис­питани со t-тес­тот од софтверскиот пакет на Windows SPSS 14.

Резултатите покажаа дека учениците со за­доц­нет когнитивен развој коишто имаат под­дрш­ка од специјални едукатори и ре­ха­би­ли­та­то­ри го про­ценуваат нивното другарување како по­ква­ли­тетно. Учениците со задоцнет ког­нитивен раз­вој коишто посетуваат учи­лиш­та во коишто нема специјални едукатори и рехабилитатори пос­тигнуваат де­мон­стра­тив­но подобро ниво на со­ци­јална ком­пе­тен­ци­ја. Што се однесува до антисоцијалното од­не­сување, не се забележани никакви раз­ли­ки­. Добиените резултати укажуваат на неоп­ходноста да се редефинира улогата на спе­ци­јалните едукатори и рехабилитатори во ре­до­вните основни училишта.

The purpose of the research was to see whether work of special educators and rehabilitators in the regular school has a positive influence on peer relationship among students with delayed cognitive development.

The accent was on friendship quality, social competence and antisocial behavior. The research comprised 150 students with slow cognitive development, 52 of who have support of special educators and rehabilitators in regular education, while the remaining 98 students are without support. Friendship quality was evaluated applying Friendship Quality Questionnaire.  School Social Behavior Scale was used in order to evaluate social competence and antisocial behavior. Differences among the groups were examined by t-test from SPSS 14 Windows software package.

The results have shown that students with slow cognitive development having support from special educators and rehabilitators evaluate their friendship more qualitative. Students with delayed cognitive development attending schools without special educators and rehabilitators engaged demonstrate better level of the social competence. As far as antisocial behavior concerns, no differences were found. The results obtained indicate need for redefining the role of special educators and rehabilitators in regular primary education.

Citation: Nikolić M, Vantić-Tanjić M, Dizdarević A. Influence of Special Educators and Rehabilitators’ Work in Regular School on Peer Relationship Among Students with Delayed Cognitive Development. J Spec Educ Rehab 2013; 14(1-2):20-32. doi: 10.2478/v10215-011-0030-6

Клучни зборови: редовно основно обра­зо­ва­ние, специјални едукатори и ре­ха­би­ли­та­то­ри, однос меѓу врсниците

Key words: regular primary education, spe­ci­al educators and rehabilitators, peer rela­tion­ships

Адреса за кореспонденција:

Милена НИКОЛИЌ

Универзитетска 1, 75 000 Тузла, Босна и Херцеговина

Телефон: + 387 35 320 667; + 387 61 441 691

е-mail: nmilena78@gmail.com

Corresponding Address:

Milena NIKOLIĆ

Univerzitetska 1, 75 000 Tuzla, Bosnia and Herzegovina

Phone: + 387 35 320 667; + 387 61 441 691

E-mail: nmilena78@gmail.com