СИСТЕМ НА ВРЕДНОСТИ КАЈ ГЛУВИТЕ ПОЛСКИ АДОЛЕСЦЕНТИ

Јоана КОСЕВСКА

Педагошки универзитет

Оддел за психологија, Краков, Полска

THE VALUE SYSTEM IN DEAF POLISH ADOLESCENTS

Joanna KOSSEWSKA

Pedagogical University

Department of Psychology, Krakow, Poland

Примено:04.04.2011

Прифатено: 19.08.2011

UDK: 159.922.8-056.263(438)

Recived: 04.04.2011

Accepted: 19.08.2011

Original article

Резиме

Abstract

Адолесценцијата е клучната фаза за развој на системите на вредности, кои се еден од нај­значајните карактеристики на човечкиот иден­титет. Проблемот за дискусија е пер­цеп­цијата на системите на вредности од стра­на на глувите лица кои претставуваат кул­турно малцинство. Таква претпоставка мо­же да се направи врз основа на анкетата за меѓунационални вредности спроведена од стра­на на  S.H. Schwartz. За ова ис­тра­жу­ва­ње беше избран методот на Schwartz за ме­ре­ње на нивото на култура кај поединци.

Шеесет и шест глуви адолесцентни, уче­ни­ци од средно целодневно училиште на воз­ра­ст по­меѓу 15 и 20 години (29 машки, 37 жен­­ски) и 93 ученици од средношколски ин­тер­нат на возраст помеѓу 15 и 17 години (39 маш­ки и 54 женски), беа тестирани со по­мош на Прашалникот на Schwartz за зас­та­пе­ност на вредностите.

Ре­зултатите покажаа дека разликите во сис­те­мот на вредности во групата беа поделени спо­ред полот. Адолесцентните момчиња кои слушаат сметаа дека благонаклонетоста, хе­донизмот и поттикнувањето се поважни, за разлика од женските адолесценти. Во глу­­вата подгрупа, девојчињата ги ценеа без­бед­­носта, моќта и достигнувањето повеќе  од момчињата. На­чинот на комуникација во семејството има­ше само едензначаен ефект: ко­рис­те­ње­то на знаковен јазик подразбиразначително по­високо ниво на согласност во споредба со лу­ѓе­токои комуницираат вербално.

Adolescence is the core stage for the development of the value system, one of the most important determinants of the human identity. The issue discussed in this paper is the perception of the value system by the people with impaired hearing who constitute a cultural minority. Such assumption can be made based on the cross-cultural value survey conducted by S.H. Schwartz. The Schwartz’s approach was chosen in this research to measure the culture on individual level.

Sixty-six deaf adolescent students from secondary residential schools aged between15 and 20 years (29 male, 37 female) and 93 hearing students from boarding middle schools aged between 15 and 17 years (39 male and 54 female) were tested by using the Schwartz Portrait Values Questionnaire.

The results showed that the intergroup value system differences were modified by gender. Hearing adolescent males considered bene­volence, hedonism and stimulation as more important than female adolescents did. In the deaf subgroup, the females valued security, power and achievement more than males. The mode of communication within the family had only one significant effect: the use of signing language implies significantly higher level of conformity in comparison to the people who communicate verbally.

Citation:Kossewska J. The Value System in Deaf Polish Adolescents. J Spec Educ Rehab 2011; 12(3-4):59-75. doi: 10.2478/v10215-011-0012-8

Клучни зборови: оштетеност на слухот, сис­тем на вредности, адолесценција.

Key words: hearing impairment, value system, adolescence.

Адреса за кореспонденција:

Јоана КОСЕВСКА

Педагошки универзитет, Оддел за психологија

Podchorążych St. 2, 30-084 Краков, Полска

Тел. (+48)012-662-62-29, факс(+48)012-637-22-43

Joanna.Kossewska@ap.krakow.pl

Correspondence address:

Joanna KOSSEWSKA

Pedagogical University, Department of Psychology

Podchorążych St. 2, 30-084 Krakow, Poland

Tel (+48)012-662-62-29, fax (+48)012-637-22-43

Joanna.Kossewska@ap.krakow.pl