СИМПОЗИУМ: РАНА ИНТЕРВЕНЦИЈА И РАЗВОЈНИ НАРУШУВАЊА

SYMPOSIUM: EARLY INTERVENTION AND DEVELOPMENTAL DISORDERS

Валентина ДУКОВСКА

Valentina DUKOVSKA

ЈЗУ Универзитетска Клиника за

детски болести – Скопје

PHO University Children’s

Hospital, Skopje

Примено:29.05.2011

Прифатено: 13.06.2011

UDK: 159.922.76(062)(049.3)

           376-056.26/.3(062)(049.3)

Received: 13.12.2010

Accepted:13.06.2011

Во периодот 19–21. V 2011 г. во Охрид се одр­жа симпозиумот  „Рана интервенција и раз­војни нарушувања“. Симпозиумот беше во организација на Сојузот на дефектолози на Р. Македонија и Здружението на пе­ди­јат­ри, со поддршка на Филозофскиот факултет и Институт за дефектологија и Ме­ди­цин­ски­от факултет и Клиниката за детски болести.

Тема  на симпозиумот беше раната ин­тер­вен­­ција, која од аспект на децата со посебни по­­тре­би има исклучително значење од стру­чен и од пошироко општествен карактер. Сим­­позиумот имаше за цел да ја претстави сос­­тојбата на раната интервенција во Р. Ма­ке­­донија, да се согледаат странските ис­кус­тва и да се донесе стратегија за по­на­та­мош­но делување и унапредување на истата.

Сим­позиумот беше со меѓународно учество. Беа одржани 45 предавања од кои 10 од стран­­ски експерти во областа и тоа од Ита­лија, Словенија, Босна и Херцеговина, Ср­би­ја , Бугарија и Косово. Имаше претставник и од Министерството за труд и социјална по­ли­тика.

На симпозиумот заедничко учество земаа де­­фектолози, педијатри, психолози, ото­ри­но­­ларинголози, офталмолози, логопеди и фи­­зи­јатри.

Беа обработени теми од раниот скрининг, ра­­ната детекција и дијагностика, раната ин­тер­венција кај високо ризичните но­во­ро­де­ни и кај децата со развојни нарушувања, ош­те­ту­вање на слух, оштетување на вид, на­ру­шу­ва­ња на говор, проблемите на семејствата на деца со посебни потреби. По одржаните предавања беa донесени од­ре­дени предлог мерки и заклучоци.

За подобрување на состојбата на раната ин­тер­венција потребно е заедничко работење на стручњаци и експерти од повеќе области пре­ку формирање на мултидисциплинарни ти­мови, вработување на дефектолози во сите три области-здравство, образование, труд и социјала. Раната интервенција има по­треба од поврзување и координирано функ­ционирање на трите министерства – здрав­ство, образование, труд и социјална по­литика. Се јави неопходна потреба од коор­динација и вмрежување на сите ин­сти­ту­ции кои работат со ризични новородени и со деца со посебни потреби.

По­требно е воведување на аудитивен скрин­инг, рана интервенција во Единиците за ин­тен­зивна нега и терапија, рана интервенција кај децата со оштетување на вид.

Целта на раната интервенција е пред с¢ пре­вен­тивна. Раната интервенција е право на се­кое дете и неговото семејство. Раната ин­тер­венција е предуслов за успешна ин­клу­зи­ја.

In the period between the 19^th and 21^th of May 2011, in Ohrid was held a symposium: early intervention and developmental disorders. The symposium was organized by the Association of special educators and rehabilitators of the Republic of Macedonia and the Pediatric association of Macedonia, supported by the Faculty of Philosophy and Institute of special edu­cation and rehabilitation, the University hospital and the Pediatric clinic.

The theme of the symposium was the early in­ter­vention, which in terms of the children with spe­cial needs has an extremely important pro­fessio­nal and vast social significance. The aim of the symposium was to present situation with the early intervention in Macedonia, to consider foreign experiences and to adopt a strategy for further action and improvement.

The symposium was with international parti­ci­pa­tion.45 lectures were held of which 10 by foreign experts. Among the participants were foreign also guests from Italy, Slovenia, Bosnia and Herzego­vi­na, Serbia, Bulgaria and Kosovo. There was a representative from the Ministry of Labor and Social Policy.

The symposium was with the active participation of special educators and rehabilitators, pedi­atricians, psychologists, ophtalmologists, otorino­laringologists, speech therapists and physi­atrists.

On the symposium were processed topics such as early screening, early detection and diagnosis, early intervention in high risk newborns and in children with developmental disorders, hearing impairment, vision impairments, speech disor­ders, and the problems of the families of children with special needs. After the lectures, certain proposed measures and conclusions were adopted.

For the improvement of the situation of early intervention, it is necessary to joint the work of the specialists and the experts from many areas through the creation of multidisciplinary teams, and employment of special educators and rehabilitators in all three areas; health, education, labor and social policy.

The early intervention requires connecting and coordinated functioning of the three ministries; health, education, labor and social policy. It is necessary to network and coordinate all institutions that work  with risky infants and children with special needs.

It is also necessary the implementation of auditory screening, early intervention in NICU, early intervention in children with vision impairments.

The goal of the early intervention is primarily preventative. The early intervention is the right of every child and its family. It is a prerequisite for successful inclusion.

Адреса за кореспонденција:

Валентина ДУКОВСКА

ЈЗУ Универзитетска Клиника за

детски болести – Скопје   

drvalentinadukovska@yahoo.com

Corresponding Address:

Valentina DUKOVSKA

PHO University Children’s

Hospital, Skopje

drvalentinadukovska@yahoo.com